Среди иностранных инвесторов  одно из самых востребованных инструментов бизнеса признается регистрация компании в Свободной Экономической Зоне (СЭЗ) Турции. Главными условиями для создания и эффективного функционирования  бизнеса в СЭЗ, является выгодное географическое положение, наличие внешнеэкономических связей, наличие портов, значительных трудовых и природных ресурсов, а так же возможность закупать дешевое сырье из Турции. Присутствие данных ресурсов позволяет выпускать конкурентоспособную продукцию, которая пользуется спросом как на внутреннем, так и на внешнем рынке, позволяя к наращивания производственного потенциала за счет беспошлинного ввоза продукцию в Европейский Союз.

Просьба поддержать  наш проект на  Телеграм канале. Подписавшись вы всегда сможете быть в курсе новостей, новых статей, истории из судебной практики иностранцев  и различных изменений  в законах Турции. Подписывайтесь и следите за полезными публикациями.

ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ О СВОБОДНОЙ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ЗОНЫ ТУРЦИИ

В мировой литературе пока не существует единой оценки и даже общепринятого определения свободной экономической зоны. В самой общей форме можно утверждать, что свободная экономическая зона – это территория, обладающая выгодным географическим положением, обладает своим политическим центром, более льготным по сравнению с общепринятым для данного государства режимом хозяйственной деятельности. В зависимости от страны, понятия СЭЗ несет в себе определенный набор преимуществ которые привлекает предпринимателей заниматься коммерческой деятельностью в данной территории. Многие иностранные предприниматели по незнанию особенностей СЭЗ в Турции пытаются провести параллели с СЭЗ с страной проживания, или еще хуже, путают СЭЗ с льготными промышленными зонами. Иностранцы, проведя ошибочную параллель упускают колоссальную возможность не выплачивая налоги извлекать не облагаемый налогом высокие доходы.  Другими словами, СЭЗ в Турции представляет собой анклав, где осуществляется выборочное сокращение государственного вмешательства в экономические процессы, т.е. составляет обособленную часть национального экономического пространства, на которой применяется определенная система льгот, не используемая в других регионах Турции.

РАЗВИТИЕ СВОБОДНОЙ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ЗОНЫ В ТУРЦИИ

Впервые официальное конкретное определение свободной экономической зоны было дано в Киотской конвенции от 18 мая 1973 года. В ней говорилось, что под свободной экономической зоной следует понимать часть территории государства, на которой ввезенные товары обычно рассматриваются как товары, находящиеся за пределами таможенной территории в отношении права импорта и соответствующим налогам и не подвергающиеся обычному таможенному контролю.  Из этого определения видно, что свобода обособленной части государственного пространства является не абсолютной, а относительной. Свободной эта территория является лишь в том смысле, что ввезенные на нее товары освобождаются от таможенных пошлин, налогов на импорт и другие виды контроля за импортом, что в соответствии с таможенным законодательством страны применяется в отношении импортируемых товаров на другие территории этой страны. Это означает, что товары, ввозимые в свободную экономическую зону из-за границы, не декларируются как ввоз на территорию принимающей страны, т.ч. Турции. Но в то же время законы не освобождают товаровладельцев и инвесторов от существующего экономического правопорядка, а лишь облегчают его или позволяют избежать налогов. В связи с этим свободные экономические зоны следовало бы именовать не свободными, а специальными экономическими зонами.

По данным The Economic Institute Bay area Council, сегодня в мире насчитывается более 3,5 тыс. специальных экономических зон в 130 странах мира, на которые приходится товарооборот в 200 млрд долларов и мирового экспорта в которых занято около 66 миллионов человек. Исторически наиболее распространенные – это зоны свободной торговли с определенными налоговыми льготами. Начиная с 1990-х годов, началась новая волна развития СЭЗ, а именно появились зоны технико-экономического развития и индустриальных парков. Причиной стала экономика знаний и активизация инновационной активности в промышленно развитых странах и развивающихся странах, в частности, ключевыми игроками стали США, Япония, Южная Корея и КНР.

На сегодняшний день в Турции действуют три типа зон преференции: свободные экономические, промышленные и технопарки. Всего таких территорий насчитывается 366, в т.ч. 20 – свободные экономические зоны, 284 – промышленные, 63 – технопарки. Тема данной статьи Свободные Экономические Зоны, поэтому еще раз хотелось бы добавить, Свободные Экономические Зоны  Турции в корне отличаются от промышленных зон или технопарков.

 Первые свободные зоны в Турции появились в 1985 году. Уже в первый год открытия СЭЗ прямые инвестиции выросли на 26%, а реальный ВВП – на 3,2%. За тридцать пять лет функционирования ежегодный дополнительный прирост прямых иностранных инвестиций в среднем составляет 30%. Экономика Турции росла на 6-11% ежегодно, исключая быстрый рост после 2016 года. На сегодняшний день, особенно, развитие привилегий Свободных Экономических Зон в Анталии, Стамбуле, Измире, Мерсине и тд, является показателем рентабельности как для государства так и для предпринимателей.

ПРАВОВАЯ ОСНОВА СВОБОДНОЙ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ЗОНЫ ТУРЦИИ

Международная торговля играет важную роль в развитии и процветании экономики Турции. Поэтому Турецкая Республика, старается развить все виды производства, экспорта местного продукта, развитие технологии и привлечения иностранных инвестиций. В процессе глобализации и либерализация международной торговли содействие в экономическом развитие стали целью всех стран. Для достижения цели экономического развития Турция ведет интенсивную работу в рамках многосторонних переговоров и укрепляя связи  с Всемирной торговой организацией (ВТО), Европейским Союзом, Шанхайской экономической организацией   на региональном и двустороннем уровнях.

Юридические основания СЭЗ Турции опираются на двухсторонние соглашения с Европейским Союзом. Таким же образом подписанные соглашения с ЕС связанные с Таможенным Союзом являются основным документом регулирующий процедуру работы Свободных Экономических Зон в Турции.

Подписанное соглашение о Таможенном союзе является прекрасным примером одностороннего партнерства. В рамках партнерских отношений в 1996 году декретом Совета Партнерства ЕС – Турция был создан Таможенный союз между Турцией и ЕС. Приоритетной целью Таможенного союза является обеспечение сильной координации между экономической политикой обеих сторон. В связи с этим были отменены многие меры по запрету торговли, например, таможенные декреты, применяемые между Турцией и ЕС к промышленной продукции. Кроме того, Турция должна была адаптироваться к таможенным тарифам, которые ЕС применяет к третьим странам, а также ко многим правилам торговой политики ЕС.

Определение свободных зон дано в Акте о свободных зонах под номером 3218 где заголовок «Исключения И Стимулы» в статье 6 (статья с изменениями 29.01.2004-5084 под номером), (пункт изменения: 12/11 / 2008-5810 с номером / статья 4) включены правила исключения из общих правил. В пронумерованном Законе о свободных зонах под № 3218, измененной поправке в  Законе под № 2510/2008 и  № 5810, говорится, что причиной создания свободных зон является поощрение инвестиций и производства, которое направлено на экспорт, чтобы напрямую ускорить иностранные инвестиции и ввод технологий, направить бизнес в направлении экспорта и улучшить международную торговлю.

С точки зрения степени интеграции Таможенный союз является более продвинутой экономической интеграцией, чем зона свободной торговли. ЕС создал Европейскую экономическую зону, зону свободной торговли, со странами ЕАСТ (Европейская ассоциация свободной торговли) – Норвегией, Исландией, Лихтенштейном и частью Швейцарии. Таможенная пошлина не взимается при въезде в Турцию или страны-члены ЕС, с  товаров, произведенных в Турции или ЕС или находящиеся в свободном обращении, так как статус их свободного перемещения не изменяется. Кроме того, таможенная пошлина не взимается при ввозе товаров из третьей страны в свободную зону, и если эти товары отправляются в третьи страны, кроме Турции или стран-членов ЕС. Но для товаров, произведенных в третьих странах, которые не находятся в статусе свободного перемещения, отправленных из свободной зоны в Турцию или страны-члены ЕС, таможенная пошлина оплачивается  по ставке, указанной в Общем Таможенном Тарифе.

Возможность Оформления Документов. Поскольку свободные зоны считаются частью “таможенного союза Турция-ЕС”, продукция произведенная на территории Турции или ЕС, и продукция, находящийся в статусе свободного перемещения, могут быть отправлены в страны ЕС путем оформления сопроводительного документа A.TR . На продукцию же, произведенную в третьих странах, процедура получения сопроводительного документа A.TR для отправки её в страны ЕС возможна только после оплаты в соответствии с Общим Таможенном Тарифом таможенной пошлины. Все отечественные и зарубежные компании одинаково пользуются стимулами и преимуществами, предоставляемыми в свободной зоне. Руководители компаний и пользователи также могут воспользоваться всеми льготами, которые будут определены Кабинетом Министров Турции на этапах инвестиций и производства. Товары могут оставаться в свободной зоне без ограничений по времени.

СЭЗ В ТУРЦИИ

В настоящее время в Турции действуют 20 ЗСТ (19 из которых действуют). Они расположены рядом с рынками ЕС и Ближнего Востока, основными турецкими портами вдоль Средиземного, Эгейского и Черного морей и предлагают легкий доступ к основным международным торговым маршрутам.

Члены свободной экономической зоны в Турции  и предприниматели работающие в свободной зоне, занимаются многоотраслевой промышленной площадкой и находят рентабельные решения для развития бизнеса. Например, основанный в 1999 году Европейская Свободная Зона в Турции, расположеная в районе Чорлу Текирдага на площади 2 млн. м2, предоставляет возможность действовать более 150 компаний со всего мира, таких как 3M, Foxconn, Polyplex Resisns, Indorama, Bekaert Textile, Flamaerotec и MTU Motor, где в настоящее время работают более 4000 человек. В 2015 году объем торговли в Европейской Свободной Зоне составил 2,5 миллиарда долларов США, что делает его четвертым по объемам среди существующих 19 свободных зон в Турции.

Земли с готовой инфраструктурой, склады, производственные подразделения, офисы и открытые складские площади готовы для компаний, которые хотят начать свою деятельность, чтобы воспользоваться преимуществами и стимулами ниже.

Каждая из СЭЗ в Турции в определенной степени имеет свою “специализацию” в зависимости от местоположения и предназначения . Например, свободные экономические зоны в Мерсине, расположенные в плодородных сельскохозяйственных районах, ориентированы преимущественно на создание предприятий по переработке сельскохозяйственной продукции и обслуживанию аграрного сектора этих регионов а также экспорт продукции агропромышленного сектора, а в Анталии например СЭЗ направлена на производства катеров и кораблей.  В регионе Измира СЭЗ, деятельность направлена в секторе электроники и телекоммуникационного оборудования. Стамбульская зона свободного предпринимательства в районе аэропорта им.Ататюрка нацелена на производство и торговлю готовой одеждой и высокотехнологичной электронной продукцией. СЭЗ Аданы специализируется на тяжелой промышленности.

РАЗРЕШЕННЫЕ МЕРОПРИЯТИЯ В СЭЗ

В международной практике насчитывается более трех десятков разновидностей свободных экономических зон. По материалам ООН встречаются такие их виды: таможенная, беспошлинная, внешнеторговая, торговая, беспошлинная торговая, особая экономическая, специальная, свободная, открытая, промышленно-торговая, производственная, промышленная, промышленно-экспортно-производственная, экспортно-производственная, экспортная, привилегированная предпринимательская , содействие инвестициям, совместного предпринимательства, общая, технико-внедренческая, научно-техническая, страховых и банковских услуг и др. При всем этом разнообразии, речь идет, по сути, об одном и тоже явление – создание хозяйственных анклавов, которые имеют беспошлинный или льготный режим ввоза и вывоза товаров, определенную обособленность в торговом и валютно-финансовом отношении от остальной территории принимающих стран, тесную связь с мировым рынком и активное привлечение иностранного капитала.

В Турции же на сегодняшний день различают четыре типа СЭЗ:

• торгово складские зоны (зоны внешней торговли, свободные таможенные зоны, свободные беспошлинные зоны и свободные порты),
• экспортно – производственные (промышленные и экспортно промышленные, зоны совместного предпринимательства, зоны свободного подпоромводства, предпринимательские и специальные экономические зоны),
• научно технические зоны (инновационные центры, научные парки, исследовательские парки)
• и комплексные зоны.

Рассмотрев детально виды деятельности в СЭЗ можно  перечислить следующие направления разрешенные для деятельности как иностранным инвесторов, так же и турецким предпринимателям:

• Исследования и различные разработки,
• Производство,
• Программное обеспечение,
• Общая торговля и ВЭД,
• Складирование и хранение товаров,
• Упаковка товаров,
• Банковское дело и страхование.

Инвесторы могут свободно строить свои собственные помещения, в то время как в зонах есть также офисные помещения или склады в аренду на привлекательных условиях. Все сферы деятельности, открытые для турецких компаний, также открыты для иностранных компаний. Вместе с этим закон не ограничивает регистрацию совместных предприятий.

ПРЕИМУЩЕСТВА ВЕДЕНИЯ БИЗНЕСА В СВОБОДНОЙ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ЗОНЫ (СЭЗ) ТУРЦИИ

Производители в свободной зоне Турции, действующие на основании лицензии на производство, освобождаются от подоходного или корпоративного налога до конца налогового периода года, в котором осуществлится членство в Европейский Союз. Но пока вхождение Турции в Европейский Союз в ближайшие годы не рассматривается, значит могие годы можно будет продавать производственную продукцию на льготных налоговых условиях.

1.Возможность трансфера доходов

Доход, полученный от деятельности в Свободной Экономической  Зоне Турции без каких либо разрешений может быть перечислен как на материковую часть Турции, так и за рубеж.  В Свободных Экономических Зонах Турции применяется режим  внешнеторговой  торговли, который так же применяется для Турецких компаний. Другими словами, к товарам или сырью, приобретенным в Турции в  свободной зоне применяются правила экспорта, а если товар импортируется на материковую часть Турции из свободной зоны, то применяются  правила с учетом режима импорта. Товары и услуги экспортируемые из Турции в Свободную Экономическую Зону могут быть проданы без наценки НДС.

С другой стороны, в соответствии с положениями режима внешней торговли между свободной зоной и другими странами, а так же и другими свободными зонами, с целью обеспечения быстрых поставок расходного материала, находящихся в свободном обращении и стоимость которых не превышает 5-и тысячи долларов США или в эквиваленте на турецкую лиру, с условием,  что статус свободного перемещения товара не будет изменен, при экспорте в свободную зону Турции или страны ЕС, таможенные пошлины не деконструируются (не взимаются). 

 Кроме того, таможенная пошлина не взимается при ввозе товаров из третьей страны в свободную зону и отправке этих товаров в третьи страны, кроме Турции или страны-члены ЕС. Тем не менее, с товаров отправленных из третьих стран в Турцию и страны ЕС и не находящийся в статусе свободного обращения взимается таможенная пошлина в размере, указанном в Едином Таможенном Тарифе.

2. Возможность Получения Документации

В связи с тем, что свободные зоны являются частью «Таможенного Союза Турция-ЕС», продукция производства Турции или ЕС, а так же турецкие товары, находящиеся в свободном обращении  могут быть отправлены в страны ЕС путем составления сопровождающего документа A.TR. Продукция и товары, произведенные в третьих странах так же могут быть отправлены в страны ЕС, но только после оплаты в Таможенное Управление Свободной Зоны таможенной пошлины в размере, определенном в Едином Таможенном Тарифе, затем присвоения им статуса товаров свободного обращения и составления сопровождающего документа A.TR. Все отечественные и зарубежные компании одинаково пользуются стимулами и преимуществами, предоставляемыми в свободной зоне.

3. Возможность Свободной Деятельности

За исключением положений законодательства о Таможенном и валютном налоге и требований предприятий-производителей, полномочия, предоставленные государственным учреждениям и организациям в отношении цен, качества и стандартов, в свободных зонах не применяются. Все виды платежей, связанных с деятельностью в свободных зонах, производятся в иностранной валюте. Ограничения на продажу товаров из свободных зон в Турцию и торговлю между свободной зоной и другими странами ограничения не введены. Никаких ограничений на продажу товаров из свободных зон на территорию Турции, кроме потребительских товаров и товаров, несущих какую-либо угрозу, введено не было (но не следует забывать о правиле налоговой льготы при условии продажи не более 15% от общего проданного товара). Кроме того, были упрощены правила по подаче документов и ведению бизнеса. Свободной зоной управляют фирмы частного сектора. Свободные зоны в Турции расположены вблизи рынков ЕС и Среднего Востока, а так же неподалеку от портов Средиземного, Эгейского и Черного морей, международных аэропортов, дорожных сетей, центров культуры, туризма и развлечений. Инфраструктура свободных зон находится на том же уровне, что и их аналоги в развитых странах. Свободные зоны предоставляют возможности для бесперебойных поставок товаров компаниям, занимающимся экспортным производством, особенно поставками промежуточных товаров и сырья по мировым ценам и соответствующим условиями.

Просьба поддержать  наш проект на  Телеграм канале. Подписавшись вы всегда сможете быть в курсе новостей, новых статей, истории из судебной практики иностранцев  и различных изменений  в законах Турции. Подписывайтесь и следите за полезными публикациями.

ФИНАНСОВЫЕ И НАЛОГОВЫЕ ПРЕИМУЩЕСТВА  ПРИМЕНЯЕМЫЕ В СВОБОДНОЙ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ЗОНЕ ТУРЦИИ

Самое главное условие которое требуется выполнить что бы пользоваться приимуществом СЭЗ перечисленные ниже, не зависимо от того, производит компания продукцию в СЭЗ или компания занимается куплей продажей товаров, она не может продаать более 15% товаров в Турцию. Иными словами, компания из 100 тон или 100 единиц товаров произведенный или завезенный в СЭЗ Турции, только 15 тон или единиц может продать и поставить в Турцию, весь остальной товар требуется продать в другие иностранные государства. Если нарушится предписанный законом условие, все льготные преимущества будут анулированы, а компания начнет работать на условиях стандартного налогооблажения применяемой в Турции.

• Освобождение от корпоративного подоходного налога: компании-производители на 100% освобождены от корпоративного налога на прибыль (обычная ставка корпоративного налога в Турции составляет 20%),
• 100% освобождение от налога на прибыль для производственных компаний.
• Свободный перевод прибыли : прибыль, полученная в свободной зоне, может быть переведена в Турцию или в другие страны без необходимости какого-либо разрешения,
• Освобождение от подоходного налога на заработною плату : 100% освобождение от подоходного налога с заработной платы работников (для компаний, которые экспортируют не менее 85% от цены FOB продукции, производимой в свободных зонах. (обычная ставка подоходного налога над заработной платой в Турции составляет от 15% до 35%).
• Таможенные льготы :Поскольку свободные зоны юридически находятся за пределами таможенных границ Турции, таможенные налоги и правила не применяются к товарам, поступающим в зоны (НДС), таможенные пошлины, налог в Фонд поддержки использования ресурсов (обычно 6%),
• Компании могут снизить свои затраты , сохраняя свои запасы в без налоговой среде и / или основывая свои реэкспорт, транзитную торговлю, упаковку, маркировку и другие подобные операции в зонах свободной торговли.
• Подержанные машины могут свободно ввозиться в СЭЗ без ограничения по возрасту,
• Свободное обращение товаров на рынке ЕС,
• Снижение затрат на строительство и обслуживание инфраструктуры (без НДС),
• Допускается 100% иностранных инвестиций, без требования минимального капитала,
• Бухгалтерию и учет можно вести в иностранной валюте,
• Легко получить разрешение на работу для иностранных сотрудников,
• Отсутствует НДС и специальные налоги на потребляемые товары,
• Внешняя торговля свободна от юридических ограничений,
• Свобода использования любой конвертируемой иностранной валюты,
• Таможенная пошлина не требуется на импортируемые товары,
• Легкий доступ к турецким портам,
• Свободный доступ к материалам и сырью из материковой Турции,
• Нет налогов на банковские операции,
• Нет ограничений по качеству и цене продукции,
• Неограниченное участие иностранного капитала в инвестициях
• Современные, привлекательные и просторные бизнес помещения с хорошей и готовой инфраструктурой,
• Локауты и забастовки на территории СЭЗ запрещены,
• Нет ограничений на количество времени, в течение которого товар может оставаться в зоне свободной торговли
• Все преимущества доступны всем фирмам независимо от географического происхождения.
• Исключительный доступ и возможность продавать на крупном внутреннем турецком рынке
• Низкая стоимость рабочей силы и земли по сравнению с участком у моря в зонах свободной торговли,
• Бесплатные международные переводы доходов ,
• 100% освобождение от гербового сбора при выдаче документов.
• 100% освобождение от налога на имущество.
• 100% освобождение от подоходного налога и налога на прибыль для определенных логистических услуг, предоставляемых из свободных зон, при условии, что данная услуга будет предоставлена за границами Турции.
• Товары могут храниться в свободных зонах без ограничения по времени.
• Освобождение от НДС в процессе строительства, проекта, поселения, разрешения и согласования.

 ПРЕИМУЩЕСТВА  ВЫПЛАТЫ АДМИНИСТРАТИВНЫХ ЗАДОЛЖЕННОСТЕЙ В СВОБОДНОЙ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ЗОНЕ (СЭЗ) ТУРЦИИ

 В соответствии с законом О свободных Зонах от 06.06.1985 года и № 3218 в Турции были созданы Свободные Экономические Зоны. Принципы и преимущества работы в данных зонах будут пояснены ниже.

Согласно положениям временной статьи 3 Закона о свободных экономических зонах:

1. Налогоплательщики, получившие до 06.02.2004 г. (эта дата включительно) разрешение на деятельность в свободных экономических зонах, на протяжении срока действия их лицензий освобождаются от уплаты налога на прибыль и корпоративного налога с прибыли, полученной ими исключительно в результате деятельности в этих свободных зонах.
2. До конца налогового периода соответствующего года, во время которого страна станет полноправным членом Европейского Союза:

а) Доход, полученный предпринимателями занимающимися производственной деятельностью в свободных экономических зонах от продажи произведенных в этих зонах товаров, освобождается уплаты налога на прибыль и корпоративного налога.

б) При условии экспортирования предпринимателем как минимум 85 % от стоимости производимой в этих зонах продукции заработная плата  сотрудников освобождается от подоходного налога. Налоговые сборы, которые не были во время выплачены государству предпринимателями, у которых общая сумма продаж в Турцию была ниже 15%, взимаются без пении и штрафов.

в) Все процедуры и документы, составленные в рамках осуществляемых в свободных экономических зонах видов деятельности, освобождены от выплаты государственных сборов и пошлин.

 ЭКСПОРТИРУЕМЫЕ И ИМПОРТИРУЕМЫЕ ТОВАРЫ В СВОБОДНОЙ ЗОНЕ. ТРАНЗИТНЫЕ ПЕРЕВОЗКИ ГРУЗОВ.

Продукция вывозимая из Турции в Свободную Зону, рассматриваются как товары внешний торговли и таким образом считаются экспортированными.  Между свободной зоной и другими странами, а так же другими свободными зонами режим внешней торговли не применяется. Нет никаких ограничений на отправку товаров, а так же предоставление услуг за пределы Турции. По желанию, товары ввезенные в свободную зону из Турции могут не подвергаться оформлению в качестве экспортируемой продукции. До тех пор пока Свободные зоны полностью не станут участниками ЕС, за исключением тех которые находятся за пределами таможенных зон Турции, они будут считаться таможенной зоной Турции и в них будут применяться правовые нормы Турции. Документы о происхождении и статусе товаров, вывезенных из свободных зон, регулируются и утверждаются органами, предусмотренными законодательством, в соответствии с положениями Таможенного законодательства и международного соглашения, не зависимо от  членства. Данная документация визируется таможенными органами свободной зоны.

Импортированные товары и транзит / транспортировка товаров

 Товары/продукция, доставленная из региона в Турцию, подпадает под режим внешней торговли и считается импортированной в соответствии с данным режимом. Режим внешней торговли между регионом и другими странами и свободными зонами транзит/декомпозиция ввоз и вывоз товаров, подлежащих транспортировке, осуществляется с разрешения регионального управления. Товары, которые проходят/передаются из иностранного государства в другое иностранное государство или из Турции в иностранное государство и из иностранного государства в Турцию, считаются “транзитными” в данной свободной зоне Турции. Провождение/ передача товаров транзитом, транспортировка, выгрузка или пребывание их в свободной зоне Турции в течение некоторого времени не меняет  статуса транзита отношению данных товаров.

Если Вам хочется получать уникальную и полезную информацию о законах Турции можем посоветовать подписаться в социальные группы нашей компании в: ТЕЛЕГРАМ, ВКОНТАКТЕ,   ОДНОКЛАССНИКАХ,  ФЕЙСБУКЕ или в ТВИТТЕРЕ.

РЕГИСТРАЦИЯ КОМПАНИИ В СВОБОДНОЙ ЭКОНОМИЧЕСКОЙ ЗОНЕ ТУРЦИИ

Чтобы зарегистрироваться и иметь возможность активно заниматься коммерческой деятельностью в свободных зонах Турции, необходимо  выполнить следующие процедуры необходимые для работы:

1. Первым действием требуется найти арендное помещение в Свободной Зоне. На этом этапе следует помощь специалиста который поможет подобрать правильное место для вида деятельности.

2.После подписания преддоговора об аренде помещения, подача заявление для получения лицензию на деятельность. Заявление о выдаче лицензии подается в Министерство Промышленности, а также в Управление по управлению свободной зоной.

Срок действия лицензии на деятельность, которые занимаются бизнесом  арендовав рабочее место, составляет 15 лет. Инвесторы которые занимаются производством создав рабочие места 20 лет. Для того, чтобы эти сроки оставались в силе указанное в заявлении производство должно быть непрерывным.

3. С подачей заявления оплата пошлины за лицензию в размере 5000 долларов США (если заявка отклонена, пошлина возвращается)
4. Заполняется форма к заявлению (здесь необходимо подробно уведомить о сфере деятельности компании и правильно расписать вид деятельности). Важно приобретать услугу у профессионалов своего дела. Иногда в некоторых видах деятельности могут быть использованы недопустимые химические соединения. Вполне возможно использование данного материала является разрешенным, однако подающий заявление в силу своей некомпетентности ошибочно описав использованный материал может получить отказ на регистрацию компании в СЭЗ.
5. Заявление рассматривается Министерством Промышленности. Срок рассмотрения заявления примерно 15-30 дней. Если заявителю будет отказано в регистрации компании , в этом случае заявочный взнос возвращается. Если Министерство одобрит заявление на регистрацию компании в этом случае заключенный преддоговор аренды вступает в силу.
6. Пакет документ с подписанным договором аренды подается в Министерство на одобрение. Срок подписания договора аренда максимум 30 дней. Если заявитель в течении 30 дней не подпишет договор аренды с управлением СЭЗ, процедура получения лицензия будет аннулирована.
7. Подготавливаются документы на регистрацию компании и вместе с лицензией подается в Торговую Палату регистрирующий компании в Турции.
8. Для получения разрешения на работу для иностранного менеджера или квалифицированного сотрудника подается заявление в региональный или головной офис Министерство Труда и Социальной Защите.

Для регистрации компании в СЭЗ Турции  предлагаем рассмотреть целевое направление и структуру наиболее популярных в Турции организационно-правовой формы юридического лица ЗАО (Anonim Şirketi) и ООО (Limited Şirketi).

Согласно Коммерческому Кодексу, иностранцы в Турции могут регистрировать две различных друг от друга организационно-правовые формы компаний:

• Anonim Şirketi (Акционерные Общества)
• Limited Şirketi ( Общество с Ограниченной Ответственностью)

В Турции иностранцы предпочитают регистрировать два типа компаний открытые для участия иностранного капитала, это:  акционерные общества (Аnonim Şirketi) и общества с ограниченной ответственностью (Limited Şirketi).

Компании создаваемые иностранными инвесторами с участием турецких партнеров или без них, считаются юридическими лицами с ограниченной ответственностью, которые могут учреждаться по всей территории Турции.

Форма Акционерных Обществ (Anonim Şirketi ) чаще используется при осуществлении крупных проектов или для создания крупных компаний в производственной сфере, покупки коммерческой недвижимости,  или оптовых продаж где требуются значительные капиталовложения, т.к. такие компании могут легко привлечь большое число акционеров, а также банковские кредиты. В Акционерных Обществах легко и быстро можно поменять участников фирмы и не требуется выплачивать пошлины пропорционально суммы уставного капитала. Вместе с этим на сегодняшний день только в Турции можно зарегистрировать акционерное общество которое может выпускать акции на предъявителя с целью скрыть истинного владельца компании.

С другой стороны, компании с ограниченной ответственностью (ООО) (ЛТД) имеют свои преимущества. Относительная простота их регистрации, низкие административные расходы, свобода в переориентации сферы деятельности делают их оптимальными в торговле и сфере услуг. В ООО для того что бы передать долю третьим лицам (поменять участников фирмы) требуется подпись большинства участников компании и требуется оплата пошлины пропорционально суммы уставного капитала которая может быть очень высокой.

МИНИМАЛЬНЫЙ УСТАВНОЙ КАПИТАЛ

Минимальный уставной капитал ЗАО 50.000 ТЛ, у ООО 10.000 ТЛ. Капитал делится на доли номинальной стоимостью не менее 1 ТЛ каждая. Обычно в Уставе фирмы при учреждении прописывается, условия выплаты уставного капитала которая будет внесена учредителями в течение 2 лет после учреждения и регистрации фирмы.  При этом надо осознавать, что 10.000 ТЛ уставного капитала будут потрачены, скорее всего, в первые же месяцы существования компании (расходы на учреждение фирмы и на организацию рабочего места, аренда). Рекомендуется указывать размер уставного капитала близкий к реально требуемому для деятельности фирмы, т.к. в противном случае фирме придется брать займ у учредителей, а турецкие налоговые органы усматривают в этом один из способов ухода от налогообложения, и в последние годы начали проверять такие фирмы.

Увеличение размера уставного капитала допускается только при условии фактической (полной) оплаты предыдущей стоимости уставного капитала.

Если увеличение размера уставного капитала осуществляется путем внесения нематериальных активов или активов в виде движимого или недвижимого имущества, то это может быть осуществлено в течение 3 месяцев с даты регистрации увеличения капитала.

СТОИМОСТЬ АРЕНДЫ ПОМЕЩЕНИЯ В СЭЗ

Полезно будет предупредить, постоянного свободного места для аренды в СЭЗ не существует. Бывает, что инвестору приходится обойти несколько СЭЗ пока не найдется свободное место для открытия бизнеса. Например, в последний раз поездка в СЭЗ Анталии завершилась безрезультатно по причине отсутствия свободных арендных помещений. Но при этом имелось три помещения на продажу. Поэтому сразу нужно иметь понимания что территория в АЭС не пустует. Стоимость аренды за метр квадратный меняется от СЭЗ. Например стоимость аренды на территории СЭЗ Анталии без навеса 2.45 долларов за метр квадратный в год, крытые помещения от 2 до 4 долларов за метр квадратный в месяц. В Некоторых СЭЗ стоимость аренды за один метр  квадратный может достигать до 7 долларов.

Если Вам хочется получать уникальную и полезную информацию о законах Турции можем посоветовать подписаться в социальные группы нашей компании в: ТЕЛЕГРАМ, ВКОНТАКТЕ,   ОДНОКЛАССНИКАХ,  ФЕЙСБУКЕ или в ТВИТТЕРЕ.

В серии статьей корпоративного права Турции предлагаем так же прочитать следующие статьи:

* КАК ЛЕГАЛЬНО СКРЫТЬ ВЛАДЕЛЬЦА КОМПАНИИ В ТУРЦИИ ?

* РЕГИСТРАЦИЯ КОМПАНИИ В ТУРЦИИ

* ПОКУПКА И ПРОДАЖА ДОЛИ КОМПАНИИ В ТУРЦИИ

* ПОНЯТИЕ И ВИДЫ ПРЕДСТАВИТЕЛЬСТВА В ТУРЦИИ

* ОТКРЫТЬ ФИЛИАЛ В ТУРЦИИ

* ЛИКВИДАЦИЯ ФИЛИАЛА В ТУРЦИИ (Для Иностранных Компаний)

* РЕГИСТРАЦИЯ АКЦИОНЕРНОГО ОБЩЕСТВА (КОМПАНИИ) В ТУРЦИИ

* РЕГИСТРАЦИЯ И ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ КОМПАНИИ С ОГРАНИЧЕННОЙ ОТВЕТСТВЕННОСТЬЮ В ТУРЦИИ  (LTD/ООО)

* СВОБОДНЫЕ ЭКОНОМИЧЕСКИЕ ЗОНЫ В ТУРЦИИ ИЛИ ЛЬГОТНЫЕ АНКЛАВЫ

* ВЫПУСК АКЦИИ НА ПРЕДЪЯВИТЕЛЯ В ТУРЦИИ

* РЕЕСТР ТУРЕЦКИХ КОМПАНИЙ

* РЕГИСТРАЦИЯ КОМПАНИИ В ИЗМИРЕ

* РЕГИСТРАЦИЯ КОМПАНИИ В МЕРСИНЕ – ТУРЦИЯ

* ОБЯЗАННОСТИ УПРАВЛЯЮЩИХ АКЦИОНЕРНОГО ОБЩЕСТВА В ТУРЦИИ

* РЕГИСТРАЦИЯ КОМПАНИИ В АНКАРЕ

* РЕГИСТРАЦИЯ КОМПАНИИ В СТАМБУЛЕ

Ниже вы сможете изучить закон о свободных зонах Турции на турецком языке.

ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВО СВОБОДНЫХ ЗОН

ТУРЕЦКОЙ РЕСПУБЛИКИ  

 ДЕКАБРЬ 1996 г.

 ВВЕДЕНИЕ

            Главное управление свободных зон было создано в 1983 г. на основании Указа № 151, имеющего силу закона, как Главное управление, находящееся в подчинении аппарата Премьер-министра. В 1984 г. Главное управление свободных зон было присоединено Указом № 223, имеющим силу закона, как Управление к Ведомству организации государственного планирования; позднее, в 1991 г., снова как Главное управление Указом № 436, имеющим силу закона,  к Ведомству Казначейства и внешней торговли. В 1994 г., в результате разделения Ведомства Казначейства и внешней торговли на две структуры (Ведомство Казначейства и Ведомство внешней торговли), Главное управление свободных зон осталось в структуре Ведомства внешней торговли аппарата Премьер-министра, позднее, после отмены данного Указа, имеющего силу закона, в 1994 г., в соответствии с Законом о разъединении структур Ведомства внешней торговли и Ведомства казначейства № 4059, осталось и функционирует в структуре Ведомства внешней торговли аппарата Премьер-министра.

ЗАКОН О СВОБОДНЫХ ЗОНАХ 

Закон №: 3218

Дата принятия: 06.06.1985 г.

Дата опубликования: 15.06.1985 г. (Официальная газета № 18785)

SERBEST BÖLGELER KANUNU

Kanun Numarası : 3218

Kabul Tarihi : 06.06.1985

Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 15.06.1985 Sayı : 18785

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Amaç ve kapsam

Madde 1 – (Değişik: 12.11.2008–5810/1 md.)

Bu Kanun; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve

teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek

amacıyla serbest bölgelerin kurulması, yer ve sınırlarıyla faaliyet konularının belirlenmesi, yönetimi,

işletilmesi, bölgelerdeki yapı ve tesislerin teşkili ile ilgili hususları kapsar.

Yetki

Madde 2 – Türkiye’de serbest bölgelerin yer ve sınırlarını belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Serbest bölgelerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca, yerli veya yabancı gerçek veya tüzelkişilerce

kurulmasına, işletilmesine Bakanlar Kurulunca izin verilir.

Tanımlar

Madde 3 – Bu Kanun uygulamasında;

1. a) İşletici: Serbest bölgeyi işleten kamu kurum ve kuruluşunu, yerli ve yabancı gerçek

veya tüzelkişileri,

1. b) Kullanıcı: Faaliyet ruhsatı alan ve bölgede belli bir işyeri bulunan gerçek veya

tüzelkişiyi,

1. c) Döviz: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından konvertibl sayılan paralar veya

ödemeyi sağlayan her nevi hesap ve belgeleri,

ifade eder.

Faaliyet konuları ve koordinasyon (1)

Madde 4 – (Değişik: 12.11.2008–5810/2 md.)

Serbest bölgelerde, Yüksek Planlama Kurulunca uygun görülecek her türlü sınai, ticari ve

hizmetle ilgili faaliyetler yapılabilir.

Üretici işletmelerin talepleri hariç olmak üzere, fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu

kurum ve kuruluşlarına kanunlarla ve diğer mevzuatla verilen yetkiler serbest bölgelerde uygulanmaz.

Serbest bölgelerde yapılan faaliyetleri değerlendirmek, bu bölgelerin geliştirilmesine ve

sorunların çözümüne ilişkin stratejileri belirlemek ve önerilerde bulunmak üzere Serbest Bölgeler

Koordinasyon Kurulu oluşturulmuştur. Kurulun teşkili ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.

İKİNCİ BÖLÜM

Serbest Bölgenin Düzenlenmesi

Bölgenin düzenlenme esasları

Madde 5– Serbest bölge ilan edilen yerlerde ihtiyaç duyulacak arazi ve tesisler Kamulaştırma

Kanunu hükümlerine göre sağlanabilir.

(Değişik ikinci fıkra: 12.11.2008–5810/3 md.)

Yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişiler Dış Ticaret Müsteşarlığından ruhsat almak kaydıyla

serbest bölgelerde faaliyette bulunabilirler. Serbest bölgelerde faaliyette bulunan yatırımcı kullanıcılara

Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan arazi, arsa ve binalar kiralanabilir veya bunlar üzerinde 49 yıla

kadar irtifak hakkı tesis edilebilir. Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler için aynı süre ile kullanma

izni verilebilir.

Serbest bölgede arazinin kullanımı, yapı ve tesislerin projelendirilmesi, kurulması ve

kullanılmasıyla ilgili diğer bütün izinler ve ruhsatlar bölge müdürlüğünce verilir ve denetlenir.

Serbest bölgelerin asayiş hizmetleri polis tarafından yerine getirilir.

Muafiyet ve teşvikler

Madde 6 – (Değişik: 29.1.2004–5084/8 md.), (Değişik birinci fıkra: 12.11.2008–

5810/4 md.)

Serbest bölgeler, Türkiye Gümrük Bölgesinin parçaları olmakla beraber; serbest dolaşımda

olmayan eşyanın herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmaksızın ve serbest dolaşıma sokulmaksızın,

gümrük mevzuatında öngörülen haller dışında kullanılmamak ya da tüketilmemek kaydıyla konulduğu,

ithalat vergileri ile ticaret politikası önlemlerinin ve kambiyo mevzuatının uygulanması bakımından

Türkiye Gümrük Bölgesi dışında olduğu kabul edilen ve serbest dolaşımdaki eşyanın bir serbest bölgeye

konulması nedeniyle normal olarak eşyanın ihracına bağlı olanaklardan yararlandığı yerlerdir.

Bu bölgelerde gümrük ve kambiyo mükellefiyetine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz.

Kullanıcıların tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri belgelere ilişkin olarak,

4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun hükümlerine bağımlı olmaksızın düzenleme

yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.

İşleticiler ve kullanıcılar yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi

dışı teşviklerden yararlandırılabilir.

Serbest bölgelerin gelir ve harcamaları (2)

Madde 7 – (Değişik: 20.6.2001- 4684/9 md.)

Serbest bölgelerden elde edilen gelirlerden;

1. a) Faaliyet ruhsatı ve izin belgesi karşılığı tahsil edilecek ücretler,
2. b) (Değişik: 13.01.2010-5946/1 md.) “Yurt dışından bölgeye getirilen malların CIF

değeri üzerinden binde 1 ve bölgeden Türkiye’ye çıkarılan malların FOB değeri

üzerinden binde 9 oranında, peşin olarak ödenecek ücretler,”

1. c) Serbest bölgeyi işleten gerçek veya tüzel kişilerle yapılacak sözleşmeler uyarınca tahsil

edilecek tutarlar,

1. d) Bölge faaliyetlerinden sağlanan diğer gelirler,

(Değişik paragraf: 14.7.2004-5217/1 md.) İlgili idare tarafından sözleşmeler gereği tüzel

kişilere yapılan gelir payı aktarmaları düşüldükten sonra Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde

açılacak bir özel hesaba yatırılır. Bu hesapta toplanan tutarlardan ret ve iadeler düşüldükten sonra kalan

tutar, Dış Ticaret Müsteşarlığı merkez ödemelerini yapan merkez saymanlığı hesabına yatırılır. Merkez

saymanlık hesabına yatırılan meblağ bütçeye gelir kaydedilir.

(Değişik ikinci fıkra: 11.4.2007-5623/1 md.) Serbest bölgelerde yatırım ve tesis safhasında

kullanılan mallar, tevsi ve kapasite artırmak amacıyla getirilen mallar, kullanıcının kendisine ait olmayan

bakım ve onarım maksadıyla getirilen mallar, bölgelere geçici olarak getirilen araç, gereç ve ekipmanlar,

fason üretim amacıyla getirilen mallar, 6.2.2004 tarihinden sonra faaliyet ruhsatı alanlardan imalatçı

kullanıcıların dışındaki kullanıcılar tarafından yurt dışından bölgeye getirilen ve/veya bölgeden Türkiye’ye

çıkarılan mallar birinci fıkranın (b) bendi hükmü uyarınca bir ücrete tâbi tutulmaz. Ancak, bakım ve

onarım ile fason üretimde yaratılan katma değer üzerinden ve 6.2.2004 tarihinden sonra faaliyet ruhsatı

alanlardan imalatçı kullanıcıların dışındaki kullanıcılar tarafından yurt dışından getirilerek bölge içinde

satılan mallardan bu ücret alınır.

(Değişik son fıkra: 14.7.2004-5217/1 md.) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde

oluşturulan özel hesabın işleyişine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Dış

Ticaret Müsteşarlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Gelirlerin zamanında yatırılmaması halinde

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Mal ve Hizmetler

Bölgedeki mallar

Madde 8 – Serbest bölge ile Türkiye’nin diğer yerleri arasında yapılacak ticaret, dış ticaret

rejimine tabidir. Serbest bölge ile diğer ülkeler ve serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi

uygulanmaz.

(Değişik son fıkra: 12.11.2008 – 5810/5 md.) Bedeli 5000 ABD doları veya karşılığı Yeni

Türk Lirasını geçmeyen Türkiye mahreçli mallar, isteğe bağlı olarak ihracat işlemine tabi tutulmayabilir.

Kambiyo ve hizmetler

Madde 9 – Serbest bölgelerdeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödemeler dövizle yapılır. Bakanlar

Kurulu ödemelerin Türk Lirası olarak yapılmasına da karar verebilir.

3

Serbest bölgede gemi ve liman hizmetleri işletici tarafından yapılır veya kamu kurum ve

kuruluşlarına, gerçek veya tüzelkişilere yaptırılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Kaldırılan ve Uygulanmayan Hükümler, Yönetmelik

Çalışma ve sosyal güvenlik esasları

Madde 10 – Serbest bölgelerde, faaliyet gösterecek işyerlerinde yabancı uyruklu yönetici ve

vasıflı personel çalıştırılabilir. Buna ait esaslar yönetmelikte belirlenir.

Serbest bölgelerde Türkiye Cumhuriyeti sosyal güvenlik mevzuatı hükümleri uygulanır.

Kaldırılan hükümler

Madde 11 – 21 Aralık 1953 tarihli ve 6209 sayılı Serbest Bölge Kanunu yürürlükten

kaldırılmıştır.

Uygulanmayan hükümler

Madde 12 – (Değişik: 12.11.2008-5810/6 md.)

Serbest bölgelerde 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun, 4875 sayılı

Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanununun ölüm ve yangın halleri,

kanalizasyonların inşa ve tamiri ile içme, kullanma, endüstri suyunu sağlamaya ve gaz, su, elektrik

sarfiyatını denetlemeye yönelik maddeleri dışında kalan hükümleri, 5682 sayılı Pasaport Kanunu, 5683

sayılı Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun ile diğer kanunların bu Kanuna

aykırı hükümleri uygulanmaz. Ayrıca, 5 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen işlemler, 2886 sayılı

Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi değildir.

Uygulama yönetmeliği

Madde 13 – Bu Kanunda düzenlenmesi yönetmeliğe bırakılan konularla, serbest bölgelerde

faaliyette bulunacak işleticilerin teşekkül tarzı, görev, yetki ve sorumlulukları, bu işleticilere ve

kullanıcılara verilecek, faaliyet ruhsatları ve iptali, bunların sınai ve ticari sicillerinin tutulması, (Değişik

ibare: 20.6.2001-4684/9 md.) hesaba(3) yapacakları ödemeler, serbest bölge ile ilgili faaliyetlerin tabi

olacağı esaslar, bölgelere giriş için verilecek izin belgesi ile görev kartları, ikamet izni ve çalışma esasları

ve serbest bölgelerin işletilmesine dair diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.

Geçici Madde 1 – (Mülga: 3.8.2002-4771/12 md.)

Geçici Madde 2 – Bu Kanun bir serbest bölge için, o serbest bölgenin faaliyete geçmesinden

itibaren uygulanır. Faaliyete geçiş tarihi ise, o serbest bölge alanını çevreleyen çit, kule ve kapı

inşaatlarının tamamlanması ve bölge müdürlüğü, polis ve gümrük birimlerinin göreve başlaması suretiyle

bölgenin resmen açılış tarihidir.

Geçici Madde 3 – (Ek: 29.1.2004 – 5084/9 md.)

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanuna göre kurulan serbest bölgelerde

faaliyette bulunmak üzere ruhsat almış mükelleflerin;

1. a) Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazançları, bu

maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla faaliyet ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı

olmak üzere gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın 31.12.1960

tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6)

numaralı bendinin (b) alt bendi kapsamında yapılacak tevkifata etkisi yoktur.

31. b) Bu bölgelerde istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler 31.12.2008 tarihine kadar

gelir vergisinden müstesnadır. Ancak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla

ruhsatlarında belirtilen süre 31.12.2008 tarihinden daha önceki bir tarihte sona

eriyorsa, istisna uygulamasında ruhsatta yer alan sürenin bitiş tarihi dikkate alınır.

31. c) Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri ile ilgili olarak yaptıkları işlemler 31.12.2008

tarihine kadar her türlü vergi, resim ve harçtan müstesnadır.

(Değişik ikinci fıkra: 12.11.2008-5810/7 md.)(4) Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği

tarihi içeren yılın vergilendirme döneminin sonuna kadar;

1. a) Serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu bölgelerde imal

ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları gelir veya kurumlar vergisinden

müstesnadır. Bu istisnanın 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin

birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi

Kanununun 15 inci ve 30 uncu maddeleri uyarınca yapılacak tevkifata etkisi yoktur.

4

1. b) Bu bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az % 85’ini yurtdışına ihraç eden

mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden

müstesnadır. Bu oranı % 50″ye kadar indirmeye ve kanuni seviyesine kadar

yükseltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Yıllık satış tutarı bu oranın altında kalan

mükelleflerden zamanında tahsil edilmeyen vergiler cezasız olarak, gecikme zammıyla

birlikte tahsil edilir.

1. c) Bu bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetlerle ilgili olarak yapılan işlemler ve düzenlenen

kağıtlar damga vergisi ve harçlardan müstesnadır.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Geçici Madde 4 – (Ek: 11.4.2007 – 5623/2 md.)

06.02.2004 tarihinden sonra faaliyet ruhsatı alanlardan, imalatçı kullanıcıların dışındaki

kullanıcılar tarafından yurt dışından bölgeye getirilen ve/veya bölgeden Türkiye’ye çıkarılan malların, bu

Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ücrete tâbi tutulmaması nedeniyle,

gelir payı ödenen serbest bölgelerde kurucu ve işletici şirketlerin işletme sözleşmelerindeki gelir payı

kayıplarının karşılanması amacıyla yönetmelikte düzenleme yapılır.

Geçici Madde 5 – (Ek: 12.11.2008-5810/8 md.)

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce serbest bölgelerde faaliyet ruhsatı almış olan

kullanıcılara kiralanan arazi, arsa ve binalardan Hazinenin mülkiyetinde bulunanların ruhsat ve kira

süresi, Dış Ticaret Müsteşarlığınca 49 yıla kadar uzatılabilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve

esaslar yönetmelikle belirlenir.

Geçici Madde 6 – (Ek: 12.11.2008-5810/8 md.)

Serbest bölgeler, Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihe kadar, gümrük rejimleri

açısından Türkiye Gümrük Bölgesi dışında, menşe hükümlerinin uygulanması bakımından ise Türkiye

Gümrük Bölgesi sayılır.

Yürürlük:

Madde 14 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. (5)

Yürütme

Madde 15 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

(1) Bu madde başlığı; 12.11.2008 tarih ve 5810 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle “Faaliyet konuları:”

iken 25.11.2008 tarihinden geçerli olmak üzere metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

(2) Bu madde başlığı “Serbest Bölgeleri Tesis ve Geliştirme Fonu” iken 20.6.2001 tarih ve 4684 sayılı

Kanunun 9 uncu maddesiyle 1.1.2002 tarihinden geçerli olmak üzere metne işlendiği şekilde

değiştirilmiştir.

(3) Bu maddedeki “fona” ibaresi, 20.6.2001 tarih ve 4684 sayılı Kanunla “hesaba” olarak değiştirilmiş

olup, bu değişiklik hükmü 1.1.2002 tarihinde yürürlüğe girecektir.

(4) 12.11.2008 tarih ve 5810 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun

geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklik 1.1.2009 tarihinden geçerli olmak üzere

yayımı tarihinde, Kanunun diğer maddeleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

ÖNEMLİ NOT:

12.11.2008 tarih ve 5810 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı

Gümrük Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Geçici Madde 7 – Bu Kanunun 152 nci, birinci fıkrasının (a) bendi hariç olmak üzere 157 nci,

158 inci ve bölgede faaliyette bulunan işletmelerin ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak 185 inci maddelerinin 3218

sayılı Serbest Bölgeler Kanununa aykırı olan hükümleri, Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihe

kadar uygulanmaz. Ancak 158 inci ve 185 inci madde hükümleri, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi

Kanunu yönünden uygulanmaya devam olunur.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemler için 4760 sayılı Kanuna göre tarhiyat

yapılmaz, daha önce yapılan tarhiyatlardan vazgeçilir, tahakkuk eden tutarlar terkin edilir. Tahsil edilmiş

tutarlar ret ve iade edilmez.”

SERBEST BÖLGELER UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Yayımlandığı R. Gazete

Tarih : 10.03.1993

Sayı : 21520

BİRİNCİ KISIM

GENEL HÜKÜMLER

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Kısaltmalar ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- (Değişik,17.08.2002 tarih ve 24849 sayılı Resmi Gazete)

Bu Yönetmeliğin amacı; Serbest Bölgelerin kurulması, yönetilmesi, işletilmesi ve 3218 sayılı

Kanunun 7’nci maddesi ile oluşturulan Özel Hesabı’ın tahsilat ve harcama esasları ile bu Özel Hesaba

ilişkin diğer hususları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2-(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bu Yönetmelik,

a)Serbest Bölgelerin yönetilmesi ve işletilmesine dair hususları,

b)Serbest Bölgeler ile ilgili faaliyetlerin tabi olacağı esasları,

1. c) Faaliyet Ruhsatının verilmesi veya iptali ile kullanıcıların sınai ve ticari kayıtlarının tutulmasını,

d)Serbest bölgelere giriş, çıkış ve serbest bölgede ikamet ile ilgili hususları,

e)Serbest bölgelerdeki çalışma esaslarını,

1. f) Özel hesaba yapılacak ödemeler ve gelirlerin tahsilatının tabi olacağı esasları
2. g) Serbest Bölgelerdeki yapı ve tesislerin teşkiline ilişkin esasları,
3. h) Serbest Bölge Müdürlüklerinin çalışma usul ve esaslarını,
4. i) 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun Yönetmelik ile düzenlenmesini öngördüğü diğer

hususları,

kapsar.

Bu Yönetmelikte yer alan hususlara ilişkin tebliğ ve genelgeler çıkarmaya, Yönetmelik metninde

sözü edilen izinleri ve talimatları vermeye, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya, gerekli

görülecek önlemleri almaya ve bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla elektronik ortamda yapılan

işlemlerde ortaya çıkabilecek teknik düzeydeki aksaklıklar nedeniyle uygulamada yaşanabilecek sorunları

gidermeye Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkilidir.

Hukuki Dayanak

Madde 3-(Değişik,17.08.2002 tarih ve 24849 sayılı Resmi Gazete)

Bu Yönetmelik, 4059 sayılı Hazine Müsteşarlığı ile Dış ticaret Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri

Hakkındaki Kanun ile 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun 7 ve 13’üncü maddelerine dayanılarak

hazırlanmıştır.

Kısaltmalar ve Tanımlar

Madde 4-(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bu Yönetmelikte;

1. a) Bakanlık; Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakanlığı,
2. b) Müsteşarlık; Dış Ticaret Müsteşarlığını,
3. c) Genel Müdürlük; Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğünü,
4. d) Bölge Müdürlüğü; Serbest Bölge Müdürlüğünü,
5. e) Bölge; Bakanlar Kurulu Kararı ile yeri ve sınırları belirlenen Serbest Bölgeyi,
6. f) İşletici; Serbest bölgenin yerli veya yabancı özel sektör veya kamu tarafından işletilmesi

halinde, bölgeyi işleten kuruluşu,

1. g) B.K.İ.-Bölge Kurucu ve İşleticisi-; Serbest bölgenin özel sektör tarafından kurulması ve

işletilmesi halinde, bölgeyi kuran ve işleten kuruluşu,

1. h) Kullanıcı; Faaliyet Ruhsatı alan ve Serbest Bölgede belli bir işyeri bulunan gerçek veya tüzel

kişiyi,

1. i) Faaliyet Ruhsatı; Serbest bölgede faaliyette bulunma ruhsatını,
2. j) Özel Hesap; Serbest Bölge gelirlerinin toplandığı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde

açılan özel hesabı,

2

1. k) Döviz; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca alım-satım konusu yapılan, efektif dahil

yabancı paralar ile ödemeyi sağlayan her nevi hesap, belge ve vasıtaları,

1. l) Kanun; 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununu,
2. m) Yönetmelik; Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliğini,
3. n) Giriş İzin Belgesi; Faaliyet Ruhsatı ve Depo Kullanma Belgesi alan gerçek veya tüzel kişiler ve

bunların temsilci, görevli ve işçileri ile bölgede her türlü iş veya işlemlerini yürüten kişiler için düzenlenen

belgeyi,

1. o) Özel İzin Belgesi; Serbest Bölgeye iş görüşmesi, ziyaret ve benzerleri gibi kısa süreli, süreklilik

arz etmeyen girişler için verilen belgeyi,

1. p) Görev Kartı; Bölge Müdürlüğü ile diğer kamu kurumu birimlerinde ve İşletici veya B.K.İ.

nezdinde çalışan görevliler için düzenlenen belgeyi,

1. r) Araç Giriş Kartı; Bölge Müdürlüğünün uygun görüşüne istinaden İşletici veya B.K.İ. tarafından,

bölgede faaliyet gösteren Kullanıcılar ile Giriş İzin Belgesi veya Görev Kartı olanlar için düzenlenen kartı,

1. s) Ziyaretçi Araç Giriş Kartı; Süreklilik arz etmeyen günlük araç giriş ve çıkışlarında kullanılan,

Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen kartı,

1. t) Tarife; Serbest Bölgede faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilere verilen yer ve hizmet

ücretlerini gösterir tarifeyi,

1. u) Açık Alan Kullanma Belgesi; Serbest Bölgede sınırlı süreli açık alan kullanımına izin verme

belgesini,

ifade eder.

İKİNCİ KISIM

SERBEST BÖLGELER KOORDİNASYON KURULU, BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ VE BÖLGELERİN

DÜZENLENMESİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Serbest Bölgeler Koordinasyon Kurulu, Bölge Müdürlükleri, Bölgelerin Sınırları, Alt ve

Üstyapı Tesisleri ve Bunların Korunması

Serbest Bölgeler Koordinasyon Kurulu

MADDE 4/A- (22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Serbest Bölgeler Koordinasyon Kurulu; Dış Ticaret Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Genel

Müdürlüğünden sorumlu Müsteşar Yardımcısının başkanlığında, Serbest Bölgeler Genel Müdürü, Maliye

Bakanlığı Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı, Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürü, Gümrükler

Muhafaza Genel Müdürü, Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürü, Denizcilik Müsteşarlığı

Deniz Ulaştırması Genel Müdürü, Gemi İnşa ve Tersaneler Genel Müdürü, Deniz Ticareti Genel Müdürü,

İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Temsilcisi, Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkan

Yardımcısı, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili ile TOBB Türkiye Serbest Bölgeleri Sektör Meclisi

Başkanından oluşur.

Kurul, Başkanın daveti ile yılda en az bir defa toplanır. Gerektiğinde ilgili diğer kurum ve

kuruluşlardan da katılımcı davet edilir. Kurulun sekreteryasını Genel Müdürlük yapar.

Kurul; genel olarak bölgelerde yapılan faaliyetleri değerlendirir, bölgelerin geliştirilmesine ve

sorunların çözümüne ilişkin stratejileri belirler ve önerilerde bulunur. Buna ilişkin kararlar toplantı

tutanağı haline getirilerek kurul üyelerinin imzasına açılır ve Genel Müdürlüğe iletilir.

Serbest Bölge Müdürlüklerinin Görev ve Yetkileri

Madde 5- (Değişik, 03.05.2005 tarih ve 25804 sayılı Resmi Gazete)

Serbest Bölge Müdürlükleri 9/12/1994 tarihli ve 4059 sayılı Hazine Müsteşarlığı ile Dış Ticaret

Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 6’ncı maddesi uyarınca doğrudan Dış Ticaret

Müsteşarlığına bağlıdır.

Serbest Bölge Müdürlüklerinin görev ve yetkileri şunlardır:

1. a) Bölge arazisinin kullanımı, yapı ve tesislerin projelendirilmesi, kurulması ve

kullanılmasıyla ilgili bütün ruhsatları vermek,

3

1. b) Serbest Bölge gelirlerinin özel hesaba yatırılmasını temin etmek, bu amaçla bankalar

nezdinde hesaplar açmak ve buna ilişkin diğer işlemleri gerçekleştirmek,

1. c) Bölgede gümrük, güvenlik, çalışma, sosyal güvenlik, liman, haberleşme ve sağlık

hizmetleri gibi konularda kamuyu ilgilendiren görevlerin yerine getirilmesi için

koordinasyonu temin etmek,

1. d) İşletici veya Bölge Kurucu-İşleticisi ile akdedilen işletme veya kuruluş ve işletme

sözleşmesi ile İşletici veya Bölge Kurucu-İşleticisi ve kullanıcılar, kamu ve özel

kuruluşlar arasında yapılan sözleşmelerin hükümleri uyarınca yürütülen işleri gözetmek

ve denetlemek,

1. e) İşletici veya Bölge Kurucu-İşleticisi tarafından hazırlanan hizmet, kira ve/veya satış

tarifelerinin düzenlenmesini temin etmek,

1. f) Giriş izin belgeleri ile özel izin belgelerini vermek,
2. g) Faaliyet ruhsatı müracaatı uygun görülen kişilerin yapmış olduğu kira ve satış

sözleşmelerini onaylamak,

1. h) Bölge faaliyetlerini değerlendirmek ve yıl içindeki faaliyetlerin sonuçlarını yıllık faaliyet ve

hesap raporlarını özel hesap gelirlerini gösterir tablolar hazırlayarak ekleri ile beraber

gerekli açıklamaları yaparak Genel Müdürlüğe bildirmek,

1. i) Faaliyet ruhsatı iptal edilen veya süresi sona eren firmaların iş yerlerinde bulunan

demirbaş ve ticari emtianın Yönetmelikle belirlenen sürede bölge dışına çıkarılmasını

sağlamak,

1. j) Yönetmelikle belirlenen diğer görevleri yerine getirmektir.

Bölge Müdürü, Yönetmelikte belirtilen görevlerin yerine getirilmesi ve işlemlerin mevzuata uygun

olarak yürütülmesi için gerekli her türlü tedbiri alır. Bu görevlerin yerine getirilmesiyle ilgili her türlü

gözetim, denetim ve uygulamadan sorumludur.

Bölgenin Sınırları

Madde 6- Bölgenin sınırları, Bakanlar Kurulu’nun ilgili Bölgenin kurulmasına ilişkin

Kararnamesinde belirtilen sınırlarıdır.

Bölge ve Bölge dışındaki liman rıhtımlarına yanaşarak veya deniz yoluyla lash ve limbo yapmak

suretiyle Bölgeye mal getiren ve götüren gemilerin ve deniz araçlarının, Liman Başkanlığı ve/veya Liman

İşletme Müdürlüğünce belirlenen rıhtım veya yerlerde işgal ettikleri deniz alanları ile bu yerlerden

malların Bölgeye getirilip götürülmesi için takip edilen yol, gümrük işlemlerinin yapılması açısından,

Gümrük İdaresinin gözetiminde olması şartıyla serbest bölge kabul edilir.

Altyapı Tesisleri

Madde 7-(Değişik,17.08.2002 tarih ve 24849 sayılı Resmi Gazete)

Bölgede drenaj, kanalizasyon, arıtma tesisi, yol, su, elektrik, haberleşme tesisleri gibi altyapı

tesisleriyle Bölge sınırları, kantar, kaçak eşya ambarı, giriş-çıkış kapıları ve sair bina ve tesisler, ilgili

yatırımcı bakanlıklarca inşa ettirilebileceği gibi, İşletici veya B.K.İ.’ne de yaptırılabilir.

Kamuya ait liman, havaalanı ve sair tesisler dahilinde serbest bölge kurulması halinde altyapı için

gerekli iş ve işlemler, Genel Müdürlük tarafından, ilgili kurum ve kuruluşlarla da gerekli koordinasyon

sağlanarak ve uygun görüşleri alınarak, ihtiyaç duyulan yapı ve tesisler hizmete hazır hale getirilir.

Bölgenin B.K.İ. tarafından kurulup ve işletilmesi halinde B.K.İ., Müsteşarlık ile akdettiği “Kuruluş

ve İşletme Sözleşmesi”nde belirlenen şartlar çerçevesinde; Bölge için tahsis edilen arazide faaliyetlerin

yürütülmesi için çalışma üniteleri ve diğer kapalı işyeri inşaatını ve Bölgedeki altyapı ile bu altyapının

Bölge dışındaki altyapıyla bütünleşmesini sağlayacak inşaatları faaliyet ruhsatının verilmesinden itibaren

sözleşmesinde belirtilen süre içinde tamamlamakla, Bölgeyi yurtiçinde ve yurtdışında tanıtmakla, işyeri

talebinde bulunan müteşebbislere kapalı işyerlerini kiralamakla, Bölge özel arazi üzerinde kurulduğu

takdirde talep halinde satmakla, satılan açık arazilerin altyapısını arazi bedelleri tahsil olununcaya kadar

inşa etmekle, arazilerde Kullanıcı binalarının yaptırılmasını takip etmekle ve Bölgenin kuruluş ve işletmesi

ile ilgili diğer işleri tamamlamakla, yükümlüdür.

Üstyapı Tesisleri

Madde 8- (Değişik; 27.03.2001 tarih ve 24355 sayılı Resmi Gazete), Bölge için tahsis

edilen Hazineye veya mülkiyeti bir kamu kuruluşuna ait arazi Genel Müdürlük tarafından üzerine üst yapı

yapılmak üzere İşletici veya B.K.İ.’ne bir sözleşme ile tamamen veya kısmen kiralanabileceği gibi, faaliyet

ruhsatı verilmesi uygun bulunan gerçek veya tüzel kişilere de bir sözleşme ile kiralanabilir.

Bölgedeki bina ve tesisler; işletici veya B.K.İ.’nin yanında, kullanıcılar tarafından da yaptırılabilir.

Söz konusu bina ve tesisler diğer kullanıcılara kiraya verilebilir, devredilebilir veya mülkiyeti B.K.İ. ya da

kullanıcılara ait olması durumunda satılabilir.

4

(Değişik 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) İnşaat aşamasındaki tüm onay ve

denetim işleri Bölge Müdürlüğü tarafından yapılır. Söz konusu onay ve kontrollük hizmetleri Bölge

Müdürlüğünce İşletici veya B.K.İ.’ye de yaptırılabilir. Ancak, özellik arz eden tesislerin inşaat projeleri

Genel Müdürlüğün uygun görüşüne istinaden Bölge Müdürlüğünce onaylanır.

Faaliyet ruhsatı verilmesi uygun görülenler, İşletici veya B.K.İ. ile kira veya satış sözleşmesi

yaparlar, Bölge Müdürlüğünce onaylanan bu sözleşmeyi müteakiben Genel Müdürlükçe faaliyet ruhsatı

düzenlendikten sonra, bölgede yatırım faaliyetine başlayabilirler. Bina veya tesis yaptıracak kullanıcılar,

projelerini hazırlayıp üst yapı taahhütlerini yerine getirdikten sonra “İskan Ruhsatı” almak üzere Bölge

Müdürlüğüne başvururlar. İskan ruhsatının verilmesiyle yatırım aşaması tamamlanarak işletme dönemine

geçilmiş olur.

Faaliyet ruhsatı müracaat formunda belirtilen proje ve inşaatın, belirtilen süreler içerisinde

tamamlanması gerekir. Bu süreler faaliyet ruhsatında belirtilen işletme süresine ilave edilir. Ancak, proje

ve inşaatın kabul edilebilir zorunlu nedenlerle süresi içerisinde tamamlanamaması halinde 54 üncü

madde hükmüne istinaden ek süre verilebilir. Ek süreler faaliyet ruhsatı süresine ilave edilmez.

Kullanıcılar, kiralanan veya satın alınan arazide inşa edilecek bina veya tesisin inşaatı

tamamlanmadan (iskan ruhsatı almadan) Bölge Müdürlüğünden “Geçici İskan Ruhsatı” alarak binalarında

veya kiraladıkları bir başka işyerinde ticari faaliyete başlayabilirler. Bu takdirde geçici iskan ruhsatı

aldıkları veya kapalı alan kiraladıkları tarihte işletme dönemi başlamış kabul edilir.

Açık alan kiralanarak yapılan üst yapılar ilk kullanıcıya tanınan faaliyet ruhsatı süresini aşmamak

kaydıyla Genel Müdürlüğün uygun göreceği diğer bir kullanıcıya devredilebilir.

Arazisi Hazineye ait serbest bölgelerde İşletici, B.K.İ. ve kullanıcılar tarafından inşa ettirilen bina

ve tesisler, faaliyet ruhsatı süresinin sona ermesi veya faaliyet ruhsatının iptali halinde Hazineye intikal

eder. Söz konusu bina ve tesislerin kullanılır halde devredilmesi esastır. İşletici/B.K.İ. ile Bölge Müdürlüğü

bu hususta gerekli tedbirleri birlikte alırlar.

(Ek Fıkra, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Kanun hükümleri uyarınca,

serbest bölgelerde faaliyette bulunan yatırımcı kullanıcılar lehine, serbest bölge sınırları içerisinde

bulunan Hazinenin özel mülkiyetindeki arazi, arsa ve binalar üzerinde 49 yıla kadar irtifak hakkı tesis

edilmesi ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler üzerinde ise aynı süre ile kullanma izni verilmesi

mümkündür. Bu işlemlere ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı ile Müsteşarlık tarafından ortaklaşa

hazırlanacak ve Dış Ticaret Müsteşarlığınca çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.

(Ek Fıkra, 26.01.2007 tarih ve 26415 sayılı Resmi Gazete) Arazisi Hazineye ait serbest

bölgelerde, hazine arazisi kiralamak suretiyle üzerine üst yapı tesis eden kullanıcılara, 4706 sayılı

Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması

Hakkında Kanuna göre satış yapılabilir.

(Ek Fıkra, 26.01.2007 tarih ve 26415 sayılı Resmi Gazete) Arazisi Hazineye ait serbest

bölgelerde satın almış olduğu arazide yaptırdığı iş yerinde faaliyette bulunan kullanıcılar, faaliyet ruhsatı

sürelerinin bitiminde yeni bir faaliyet ruhsatı alabilirler. Bu kullanıcılar, faaliyetlerine son vermeleri veya

faaliyet ruhsatlarının Müsteşarlıkça iptal edilmesi halinde arazileri ile üzerindeki bina ve tesislerini Genel

Müdürlüğün uygun göreceği diğer gerçek ve tüzel kişilere satabilirler.

Arazisi özel mülkiyete ait serbest bölgelerde, kiraladığı arazi üzerinde bina ve tesis yaptıran

kullanıcıların faaliyet ruhsat sürelerinin bitiminde, arazi kira sözleşmesinde üst yapıların devri için

belirtilen süreyi aşmamak kaydıyla adlarına yeni bir ruhsat düzenlenebilir. Kira sözleşmesinde belirtilen

bu sürenin sona ermesi halinde inşa ettirilen bina ve tesisler B.K.İ.’ye intikal eder. Bu kullanıcılar, faaliyet

ruhsatı süresi içinde faaliyetlerine son vermeleri veya faaliyet ruhsatlarının iptali halinde bina ve

tesislerinin kullanım hakkını sözleşme süresi sonuna kadar Genel Müdürlüğün uygun göreceği bir gerçek

veya tüzel kişiye devredebilirler. Aksi takdirde, bina ve tesisler B.K.İ.’ye intikal eder.

Arazisi özel mülkiyete ait serbest bölgelerde satın aldığı arazide yaptırdığı işyerinde faaliyette

bulunan kullanıcılar, faaliyet ruhsat sürelerinin bitiminde yeni bir faaliyet ruhsatı alabilirler. Bu

kullanıcılar, faaliyetlerine son verilmesi veya faaliyet ruhsatlarının iptal edilmesi halinde arazileri ile

üzerindeki bina ve tesislerini Genel Müdürlüğün uygun göreceği diğer bir gerçek veya tüzel kişiye

satabilirler.

5

Bölgede inşa edilecek üst yapıların tabi olacağı yapı ve inşa esasları her bölge için Genel

Müdürlükçe belirlenir. Bölge faaliyete geçmeden önce inşa edilecek üst yapılara ilişkin projeler Genel

Müdürlükçe onaylanır.

Yapı ve Tesislerin Korunması

Madde 9- Bölge Müdürleri, Bölgenin alt ve üstyapı tesisleri ile sınırlarının korunması ve

değişikliklerin devamlı gözetim ve denetimi altında yapılmasını ve teslim alınmasını sağlamakla

yükümlüdürler. Kullanıcıların tasarrufta bulundukları yer ve tesislerin kullanılır halde geri teslim edilmesi

ve gerekiyorsa eski durumuna getirilmeleri maksadıyla Bölge Müdürlüğü tarafından belirlenecek olan

tazminatın tahsili için İşletici veya B.K.İ. ile Bölge Müdürlüğü gerekli tedbirleri birlikte alırlar.

İKİNCİ BÖLÜM

Faaliyet Konuları, Faaliyet Ruhsatı, Sınai ve Ticari Kayıtlar, Bölgeye Giriş ve Çıkışlar

Bölgelerdeki Faaliyet Konuları

Madde 10- Serbest Bölgelerde, Yüksek Planlama Kurulu’nca (Y.P.K.) uygun görülecek her türlü

sınai, ticari ve hizmetle ilgili faaliyetler yapılabilir.

Faaliyet Ruhsatının Verilmesi

Madde 11-(Değişik 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bölgede faaliyette bulunmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, “Faaliyet Ruhsatı” almak için

“Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu”nu Bölge Müdürlüğüne doğrudan teslim edebilecekleri gibi taahhütlü

olarak posta yoluyla da gönderebilir. “Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu”nun doldurulup yukarıda belirtilen

şekilde verilmesi ve Faaliyet Ruhsatı müracaat ücretinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki

Serbest Bölgeler Özel Hesabına yatırılmasıyla müracaat yapılmış olur.

Bölge Müdürlüğü; İşletici veya B.K.İ.’nin görüşünü aldıktan sonra, “Faaliyet Ruhsatı Müracaat

Formu”nu kendi görüşüyle birlikte Genel Müdürlüğe intikal ettirir.

Genel Müdürlükçe müracaatın değerlendirilmesi sonucunda “Faaliyet Ruhsatı” verilmesi uygun

görülenlere, bu durum yazılı olarak bildirilir ve faaliyetini sürdüreceği işyerinin teminine yönelik olarak

yapılacak sözleşmenin bir örneği ile gerekli diğer belgeleri Genel Müdürlüğe iletmesi için 30 günlük süre

tanınır. Söz konusu belgelerin intikalini müteakip Genel Müdürlükçe “Faaliyet Ruhsatı” düzenlenir.

Belgelerin süresi içerisinde gönderilmemesi halinde “Faaliyet Ruhsatı” alma hakkı kaybedilir, dosya

işlemden kaldırılır ve müracaat ücreti Özel Hesaba irat kaydedilir.

Müracaatın değerlendirilmesi sonucunda “Faaliyet Ruhsatı” verilmesi uygun bulunmayanlara bu

durum yazılı olarak bildirilir ve yatırılan müracaat ücreti iade edilir.

Müracaat değerlendirme kriterleri, süre ve ücretlere dair hususlar da dahil olmak üzere, “Faaliyet

Ruhsatı” ve diğer izin belgelerine ilişkin usul ve esaslar Genel Müdürlükçe çıkarılacak tebliğ/genelgelerle

düzenlenir.

Kullanıcıların Sınai ve Ticari Kayıtları

Madde 12- (Başlığı ile Birlikte Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Kendilerine “Faaliyet Ruhsatı” verilen gerçek veya tüzel kişiler, faaliyete başlamadan önce, Bölge

Müdürlüğü tarafından Firma Bilgileri Kayıt Defterine kaydedilir. Yapılan kayıtta, ruhsatta bulunan bilgiler

ile ilgilinin icra edeceği mesleki ve ticari faaliyet dalı aynen işlenir ve ilgiliye bir firma kayıt numarası

verilir. Kullanıcı, mesleki veya ticari faaliyetinde herhangi bir değişiklik olduğunda, bu durumu Bölge

Müdürlüğüne bildirmek ve bu tür değişiklikleri Firma Bilgileri Kayıt Defterine işletmek zorundadır.

Birinci fıkrada düzenlenen kayıt işlemleri bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla da yapılabilir.

Bölgeye Giriş-Çıkış İçin Gerekli Belgeler

Madde 13- (Başlığı ile Birlikte Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bölgeye giriş ve çıkışlar Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Giriş İzin Belgesi”, “Görev

Kartı” ve Bölge Müdürlüğünün uygun görüşüne istinaden İşletici veya B.K.İ. tarafından düzenlenen “Araç

Giriş Kartı” ile yapılır.

“Giriş İzin Belgesi”, “Görev Kartı” ve “Araç Giriş Kartı” verilenlerin listesi müteakiben, Serbest

Bölge ilgili emniyet ve gümrük birimlerine yazılı olarak bildirilir.

Süreklilik arz etmeyen günlük giriş ve çıkışlarda ise yine Bölge Müdürlüğü tarafından düzenlenen

“Özel İzin Belgesi” ve “Ziyaretçi Araç Giriş Kartı” kullanılır. Söz konusu kısa süreli belgeler, bölge giriş ve

çıkış kapılarında İşletici veya B.K.İ. görevlileri tarafından verilir.

6

Bu belgelere ilişkin usul ve esaslar Genel Müdürlükçe çıkarılacak tebliğ/genelgelerle düzenlenir.

Faaliyetin Geçici Olarak Durdurulması ve Faaliyet Ruhsatının İptali

Madde 14 –(22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Kullanıcıların faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması ve faaliyet ruhsatının iptaline ilişkin

esaslar şunlardır:

1. a) Aşağıda belirtilen hallerde, Bölge Müdürlüğünce Kullanıcının Serbest Bölgeden mal çıkışlarına

ve bölge içi mal satışlarına ilişkin Serbest Bölge İşlem Formları bir ay süreyle işleme konulmaz. Ancak,

kullanıcı tarafından bir aylık süre dolmadan önce bu hususların düzeltilmesi halinde Bölge Müdürlüğünce

işlem formları tekrar işleme konulur.

1) Yönetmelik hükümleri uyarınca verilmesi gereken belgeler ile Genel Müdürlük ve

Bölge Müdürlüğünce istenilen bilgi ve belgelerin zamanında verilmemesi veya yanlış bilgi

verilmesi,

2) Kullanıcı, yetkili temsilcisi veya görevlileri tarafından bölge tesis, araç-gereç ve

ekipmanlarına, çevreye veya diğer kullanıcılara zarar verildiğinin tespit edilmesi ve Bölge

Müdürlüğünce yapılan uyarıya rağmen bu durumun düzeltilmemesi ve/veya zararın tazmin

edilmemesi,

3) Kullanıcının İşletici veya B.K.İ. ile Bölge İşleticiliği Ruhsatı kapsamında yaptığı kira

ve/veya satış sözleşmesi hükümlerine uymadığının tespit edilmesi,

4) Yazılı talimatlara uyulmadığının veya bölge düzenini bozucu davranışlarda

bulunulduğunun tespit edilmesi,

5) Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formunda beyan ve taahhüt edilen hususlarda meydana

gelen değişikliklerin bildirilmemesi.

1. b) Mevzuata aykırı olarak bölgeye mal getirildiğinin, bölgeden mal çıkarıldığının tespiti veya

re’sen yapılacak stok sayımında Bölge Müdürlüğü kayıtları ile Kullanıcının mevcut stokları arasında, mal

kalemi bazında miktarı % 5’i geçmeyen sebebi açıklanamayan eksiklik veya fazlalığın tespiti halinde,

Kullanıcının bölgeden mal çıkışlarına ve bölge içi mal satışlarına ilişkin Serbest Bölge İşlem Formları 3 ay

süreyle işleme konulmaz. Serbest Bölge Gümrük İdaresi konu hakkında bilgilendirilir.

1. c) Aşağıda belirtilen hallerde, yapılacak değerlendirme neticesinde, gerek görülmesi durumunda

Faaliyet Ruhsatı Genel Müdürlük tarafından iptal edilir ve Serbest Bölge Gümrük İdaresi konu hakkında

bilgilendirilir.

1) (a) bendinde belirtilen süre sonunda, aykırı işleme devam edildiğinin veya aynı bendin

birden çok sayıda ihlal edildiğinin Bölge Müdürlüğünce düzenlenecek tutanakla tespit edilmesi,

2) Mücbir sebep halleri hariç 3 yıl süreyle hiçbir faaliyette bulunulmadığının Bölge

Müdürlüğünce tutanakla tespit edilmesi,

3) Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formunda beyan ve taahhüt edilen hususlara uyulmaması

veya beyan edilen hususların gerçek dışı olduğunun sonradan yapılan inceleme ve denetimler

sonucu tespit edilmesi,

4) Serbest bölgede faaliyette bulunulmasının kamu yararı, kamu düzeni ve/veya kamu

güvenliğine aykırı olduğuna dair bulgu ve bilgiye erişilmesi,

5) Kanun, yönetmelik, tebliğ ve genelge hükümlerine uyulmadığının tespit edilmesi.

1. d) Aşağıda belirtilen hallerde Faaliyet Ruhsatı hiçbir uyarıya gerek kalmaksızın Genel Müdürlükçe

iptal edilir ve Serbest Bölge Gümrük İdaresi konu hakkında bilgilendirilir.

1) Mevzuata aykırı olarak bölgeye mal getirildiğinin, bölgeden mal çıkarıldığının tespitini

müteakip veya re’sen yapılacak stok sayımında Bölge Müdürlüğü kayıtları ile Kullanıcının mevcut

stokları arasında, mal kalemi bazında miktarı % 5’ten fazla sebebi açıklanamayan eksiklik veya

fazlalığın tespiti,

2) Bölge dışındaki faaliyetler nedeniyle elde edilen kazanç ve iratların, bölgede elde

edilmiş kazanç ve iratlar gibi gösterilerek muhasebe kayıtlarının birleştirilmesi ve/veya bu amaçla

sahte veya muhteviyatı yanıltıcı belge kullanılması suretiyle vergi kaçırıldığının belirlenmesi,

3) (b) bendinde belirtilen işlemin tekrarı.

Bu maddede düzenlenen idari müeyyideler, diğer mevzuat çerçevesinde gerçekleştirilen işlemler

ile bu işlemlerin sonuçlarına bakılmaksızın uygulanır.

Faaliyet ruhsatında belirtilen sürenin sona ermesi veya ruhsatları yukarıdaki nedenlerle iptal

edilmiş olmasına rağmen faaliyetine devam etme girişiminde bulunanların malları bölgeye alınmaz.

Bölgedeki malları bu Yönetmeliğin 52 nci maddesine göre tasfiye işlemine tabi tutulur.

7

Giriş İzin Belgesi, Özel İzin Belgesi ve Araç Giriş Kartının İptali

Madde 15- (Başlığı ile Birlikte Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Aşağıda belirtilen kişilerin “Giriş İzin Belgesi” ve “Araç Giriş Kartı” Bölge Müdürlüğünce iptal edilir

ve durum ilgililere tebliğ edilerek, Serbest Bölge ilgili emniyet ve gümrük birimleri takip eden işgünü

mesai saati sonuna kadar yazılı olarak bilgilendirilir.

1. a) Faaliyet Ruhsatı süresi sona erenler ve Faaliyet Ruhsatı iptal edilenler ile yanlarında çalışanlar,

b)”Giriş İzin Belgesi” ve “Araç Giriş Kartı” olup da 14 üncü maddede belirtilen davranışlarda

bulunanlardan bu davranışları Bölge Müdürlüğünce düzenlenen bir tutanakla tespit edilenler,

1. c) Kullanıcılar tarafından işlerine son verilen çalışanlar,

Yukarıdaki fıkrada belirtilen iptal hallerinin “Özel İzin Belgesi” ve “Ziyaretçi Araç Giriş Kartı”

taşıyanlarda görülmesi durumunda, görevlilerce belge ve kart geri alınır.

Kullanıcılar, yanlarında çalışanların işlerine son vermeleri halinde, durumu aynı gün içinde Bölge

Müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür. Birinci fıkranın (b) bendi hükmü saklı kalmak kaydıyla, işine son

verilen çalışanların bölgede yeni bir iş bulmaları ve belge sürelerinin de dolmamış olması halinde söz

konusu belgeleri, gerekli değişiklik işlemlerinin tescilinden sonra iade edilir.

“Giriş İzin Belgesi” iptal edilen veya “Özel İzin Belgesi” ile “Ziyaretçi Araç Giriş Kartı” geri alınan

kişiler, polis ve gümrük muhafaza görevlileri tarafından Bölge dışına çıkarılır ve bu kişilerin yanlarında

bulunan gümrüğe tabi eşyaları gümrük mevzuatına ve Bölgede bulunan malları da Yönetmeliğin 52 nci

maddesi hükümlerine göre işleme tabi tutulur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Bölge Güvenliğinin Sağlanması ve Çalışma Esasları

Güvenlik

Madde 16- Bölge Müdürleri, Bölge güvenliği ile ilgili taleplerini, Valiliğe intikal ettirmekle

yükümlüdürler. Valiler, Bölgede asayiş hizmetlerinin polis tarafından yerine getirilmesi için, özel tedbirler

alınması ve Bölge sınırlarında, giriş-çıkış kapılarında yeterli sayıda polis ve gümrük muhafaza görevlileri

bulundurmak suretiyle Bölgenin güvenliğini sağlamakla yükümlüdürler.

(Ek Fıkra, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Bölgede faaliyetlerin başlaması

için Bölge sınırlarında mevzuata aykırı eşya hareketini önleyecek şekilde, İşletici veya B.K.İ. tarafından,

gerekli tedbirlerin alındığının Gümrük Muhafaza Müdürlüğünce tespit edilmesi gerekir. Gümrük Muhafaza

Müdürlüğü sınırların korunması için gerekli fiziki tedbirlerin alınmasını Bölge Müdürlüğünden isteyebilir.

(Değişik 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Bölgede faaliyet gösteren

Kullanıcılar, faaliyet gösterdikleri bina ve tesisleri korumak için gerekli güvenlik önlemlerini almakla

yükümlüdür.

Çalışma Esasları

Madde 17- Kullanıcılar ve bunların Bölgedeki işyerleri ile bu işyerlerinde çalışanlar, Bölge

Müdürlüklerinin gözetim ve denetiminde, Türkiye Cumhuriyeti çalışma mevzuatı hükümlerine tabi

tutulurlar.

Türkiye sınırları içindeki işyerleri için öngörülen asgari ücret ve fazla çalışma esasları, B.K.İ. veya

İşletici ile Kullanıcıların işyerleri için de uygulanır.

Bölgede çalışanlar ile işverenler arasında yapılan “İş Akdi” üç nüsha olarak düzenlenir ve bir

nüshası Bölge Müdürlüğüne verilir.

(Ek Fıkra, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Kullanıcıların Bölge faaliyetleri,

Çalışma Mevzuatı hükümleri çerçevesinde asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurularak yürütülebilir. Alt

işverenin Kullanıcı olması şartı aranmaz. Kullanıcı olmayan alt işveren ve çalışanlarının da Bölgenin

çalışma ve güvenlik esaslarına uyması gerekir.

(Ek Fıkra, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Kullanıcılar, alt işveren

çalışanları da dahil olmak üzere, yanlarında çalıştırdıkları kişilerin Yönetmeliğe aykırı davranışlarından ve

çalışma esnasında üçüncü şahıslara veya Bölgeye verdikleri zararlardan müteselsilen sorumludur. Alt

işverenin de Kullanıcı olması durumunda bu fıkra hükümleri asıl işveren bakımından uygulanır.

Bu maddenin uygulaması ile ilgili şekil ve usullere ilişkin esaslar Genel Müdürlükçe çıkarılacak

tebliğ/genelgelerle düzenlenir.

8

Yabancıların Bölgede Çalışması

Madde 18- (Başlığı ile Birlikte Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Kullanıcılar, Bölgede çalıştırma ihtiyacı duydukları yabancı yönetici ve nitelikli personel için

Yabancı Personel Çalışma Belgesi almak zorundadır. Yabancı Personel Çalışma Belgesi müracaatı, matbu

form ve eklerinin doldurulup imzalanması suretiyle Bölge Müdürlüğüne yapılır.

Bölge Müdürlüğünce Genel Müdürlüğe iletilen müracaatın uygun görülmesi halinde Yabancı

Personel Çalışma Belgesi düzenlenir.

Yabancı Personel Çalışma Belgesi düzenlenen kişi hakkında, Genel Müdürlük tarafından ilgili

merciler nezdinde gerekli bilgilendirme yapılır. Söz konusu Belge, Türkiye’de ikamete ilişkin izin ile

birlikte geçerlidir.

Yabancı Personel Çalışma Belgesine ilişkin diğer usul ve esaslar Genel Müdürlükçe çıkarılacak

tebliğ/genelgelerle düzenlenir.”

İkamet İzni/Gece Çalışma İzni

Madde 19– Bölgede ikamet yasaktır. Ancak, güvenliğin sağlanması için Bölgenin kontrol ve

korunmasıyla görevlendirilmiş olan güvenlik, gümrük muhafaza ve koruma görevlilerinin, keza yaptıkları

işlerin mahiyeti gereği Bölgede ikamet zorunda bulunanlar ile Bölgede işgününü takip eden gece de

çalışmak zorunda bulunanların ikamet/gece çalışma izinleri, güvenlik ve gümrük idaresine yazılı bilgi

verilmek suretiyle, Bölge Müdürlüğünce verilir. Bölgede verilen ikamet/gece çalışma izinleri sınırlı olup,

ancak yukarıda belirtilen görevliler için hüküm ifade eder. Bu izin hiç bir şekil ve suretle bu görevlilerin

yakınlarını veya ailelerini kapsamaz.

Kullanıcılara verilen ikamet/gece çalışma izni; Faaliyet Ruhsatı, Giriş İzin Belgesi veya Görev

Kartlarından birinin iptali halinde, ilgili Bölge Müdürlüğünce derhal iptal edilir.

Bölgelerde, yukarıda belirtilen nedenler dışında, ikamet izni ile ilgili düzenleme yapmaya

Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlık yetkilidir.

Çalışma Saatleri, Giriş ve Çıkışların Kontrolü

Madde 20- (Değişik 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bölgede günde yirmidört saat ve haftada yedi gün çalışma yapılabilir. Bölgede yapılacak işler ile

yük alıp vermek ve her türlü gümrük işlemlerinin normal çalışma saati içinde yapılması esastır. Normal

çalışma saatleri dışında veya tatil zamanlarında gümrükle ilgili iş yapılması gümrük idaresinden yazılı

olarak talep edilebilir.

Bu amaçla, B.K.İ. veya İşletici, Bölgede resmi çalışma saatleri dışında da Bölge Müdürlüğünün

talebi üzerine gerekli personeli bulundurmak zorundadır. Bölge Müdürlüğü, çalışma sürelerinin

düzenlenmesi konusunda gerekli tedbirleri alır ve duyurur.

Bölge kapılarından giren kimselerden, Gümrük Muhafaza veya resmi güvenlik görevlilerince

duruma göre “Giriş İzin Belgesi”, “Görev Kartı”, “Araç Giriş Kartı” veya “Özel İzin Belgesi” ile “Ziyaretçi

Araç Giriş Kartı” gösterilmesi talep edildiğinde, anılan belgelerden ilgisine göre birini ibraz edemeyenler

Bölgeye alınmaz.

Gümrük muamelelerine tabi olmaksızın Bölgeye mal giriş ve çıkışlarını önlemek ve diğer taraftan

Bölge güvenliğinin temini bakımından, Bölge giriş ve çıkış kapılarında araç ve kişiler, Gümrük Muhafaza

veya resmi güvenlik görevlilerince gerektiğinde aranabilir. Bölge Müdürlüğünün talebiyle Kullanıcıların

işyeri, depo ve araçlarında da arama yapılabilir. Bölge Gümrük Müdürlüğünün gerekli görmesi halinde

Bölge Müdürlüğünce oluşturulacak komisyon marifetiyle Kullanıcıların işyerleri ve depolarında her zaman

arama yapılabilir.

Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Esasları

Madde 21- Bölgede faaliyette bulunan Kullanıcılar ile bunların yanlarında bir iş aktine göre

çalışan işçiler hakkında yabancı uyruklular da dahil olmak üzere, Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik

Mevzuatı hükümleri uygulanır. Ancak, Türkiye ile diğer ülkeler arasında sosyal güvenlik konusunda

yapılan sözleşmeler varsa, bu sözleşme hükümleri de tatbik olunur. Sosyal Güvenlik Kurumlarına

yükümlülerce sigorta primleri döviz veya Türk Lirası olarak ödenebilir. Hak sahiplerine tediyeler ise bu

kurumlar tarafından Türk Lirası olarak yapılır.

Bölge İçi Toplum Hizmetleri İçin Müracaat Mercii

Madde 22– Bölgede faaliyette bulunan Kullanıcılar ile bunlara yardımcı hizmetleri verenler, gerek

duydukları elektrik, su, gaz, akaryakıt gibi ihtiyaçlarının karşılanması, haberleşme hizmetlerinin

sağlanması, ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerinin yapılması, iş yerlerinin veya civarlarının temizlenmesi

ve temizlikle ilgili aksaklıkların giderilmesi, sağlık sorunlarının çözümlenmesi, iş kazası ve hastalık

9

hallerinde ilk yardım müdahalesi ile cankurtaran araç ve gereçlerinin temini gibi hizmetlerin ücreti

mukabilinde yerine getirilmesi için, B.K.İ. veya İşletici yetkililerine müracaat ederler.

Bölge Müdürlüğü anılan hizmetlerin B.K.İ. veya İşletici veya diğer kuruluşlar tarafından iyi ve

yeterli şekilde temini için gerekli denetim ve gözetimi yapar ve yazılı talimatlarıyla uyarılarda bulunur.

Defter ve Kayıtların Tutulması ile Bölge İşlemlerinin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla

Yapılması

Madde 23- (Başlığı ile Birlikte Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Serbest Bölgede faaliyet gösteren Kullanıcılar, genel esaslar çerçevesinde gelir ve kurumlar

vergisi mükellefiyeti tesis ettirerek, Vergi Usul Kanununun defter tutma ile belge ve kayıt düzenine ilişkin

hükümlerine uymak zorundadır.

Kullanıcılar, bu Yönetmelik hükümleri kapsamında Serbest Bölgede gerçekleştirdikleri

faaliyetlerini bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla yapar. Bu konudaki uygulamanın zamanlaması ve

kapsamı hakkındaki hususlar Genel Müdürlükçe çıkarılacak tebliğ/genelgelerle düzenlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İşletici veya Bölge Kurucu ve İşleticisi

İşletici veya B.K.İ. ile İşletme veya Kuruluş ve İşletme Sözleşmeleri

Madde 24– Bölge, Bakanlar Kurulu Kararına dayanılarak kurulan bir şirket tarafından “İşletme

Sözleşmesi” çerçevesinde işletilebilir ya da Bakanlar Kurulu Kararına dayanılarak kurulan bir şirketle

“Kuruluş ve İşletme Sözleşmesi” imzalanarak kurulabilir ve işletilebilir.

Yukarıdaki fıkrada belirtilen hallerden; birinci durumda yapılan sözleşmeye “İşletme Sözleşmesi”,

yetki alan şirkete “Bölge İşleticisi”; ikinci durumda yapılan sözleşmeye “Kuruluş ve İşletme Sözleşmesi”,

yetki alan şirkete ise “Bölge Kurucu ve İşleticisi” -B.K.İ.- denilir.

İşletici veya B.K.İ.’nin çalışma esaslarını düzenleyen sözleşmelerde; bu şirketlerin Yönetmelikte

belirtilen mali ve idari yükümlülükleriyle birlikte, yönetim ve denetimlerine ilişkin esaslar da yer alır.

İşletici veya B.K.İ.’nin Mali, İdari ve Hizmet Yükümlülükleri

Madde 25– İşletici veya B.K.İ.’nin mali, idari ve hizmet yükümlülükleri aşağıda belirtilmiştir:

(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) a) Serbest Bölge olarak

belirlenen Hazineye veya kamu kuruluşlarına ait arazinin, Müsteşarlık tarafından İşleticiye veya

B.K.İ.’ye İşletme veya Kuruluş ve İşletme Sözleşmesi imzalanmak suretiyle tahsisi halinde,

İşletici veya B.K.İ’nin yükümlülükleri sözleşmede belirlenir. Bölgedeki Hazineye ait binalar ile

Kullanıcılar tarafından inşa ettirilen ve bilahare “Faaliyet Ruhsatı” süresinin sona ermesiyle

mülkiyeti kendiliğinden Hazineye geçen bina ve tesislerin işletilmesinin İşleticinin veya B.K.İ.’nin

kullanımına bırakılması halinde, kiralamaya ilişkin özel ve genel şartların kapsamı Genel

Müdürlük ile İşletici veya B.K.İ. arasında yapılan sözleşmede ayrıntılı olarak hüküm altına alınır.

Bölgede bina ve tesis yapıp bilahare “Faaliyet Ruhsatı” süreleri dolan Kullanıcıların, talepte

bulunmaları halinde, faaliyet ruhsatlarını da yenilemiş olmaları kaydıyla aynı bina ve tesisler,

İşletici veya B.K.İ tarafından kendilerine tercihli olarak kiralanır.

1. b) B.K.İ.; Bölge Müdürlüğü, Güvenlik ve Gümrük birimleriyle ihtiyaç duyulan diğer birimler için

inşa edeceği bina veya binalardan inşaat bedeli ve kira talep etmez. Ancak, Bölgenin Hazine

arazisi veya bir kamu kuruluşuna ait arazide kurulması halinde; altyapı için gerekli giriş-çıkış kapı

ve yollar, iç yollar, yeşil sahalar, Bölge Müdürlüğü, Güvenlik, Gümrük birimleriyle diğer idari bina

ve tesislerin bulunduğu alanlar ve elektrik, su ve doğal gaz gibi altyapı hizmetlerinin dağıtımında

kullanılan araziler için B.K.İ.’nin kira ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.

1. c) İşletici veya B.K.İ., İşletme veya Kuruluş ve İşletme Sözleşmesiyle işletmesine bırakılan

Bölge alanlarındaki altyapı tesislerinin ziya ve hasarlarından doğan bakım ve onarımı

karşılamakla yükümlüdürler.

1. d) İşletici veya B.K.İ. Yönetmelikle belirtilen görevlerle birlikte Müsteşarlık ile arasında

akdedilen İşletme veya Kuruluş ve İşletme Sözleşmesinde öngörülen diğer iş ve hizmetleri de

yerine getirmekle yükümlüdür.

İşletici veya B.K.İ.’nin Yetki ve Görevleri

Madde 26– İşletici ve B.K.İ.’nin yetki ve görevleri aşağıda belirtilmiştir:

10

1. a) İşletici veya B.K.İ. olarak Müsteşarlık ile akdettiği “İşletme” veya “Kuruluş ve İşletme

Sözleşmesi” hükümleri doğrultusunda Bölgeyi işletmek. Altyapının kamu tarafından

yapılmayacağının sözleşmede belirtilmesi halinde, Bölgenin altyapı tesislerini inşa etmek

ve parselasyon planına göre inşaat alanlarını yeterli sayıda Kullanıcıya kiralamak

ve/veya satmak,

1. b) İşletme veya Kuruluş ve İşletme Sözleşmesinde yeralan esaslar çerçevesinde,

Kullanıcıların faaliyetleriyle ilgili müracaatlarını kabul etmek ve Kullanıcılarla, iskele,

arazi, depo, ambar, hangar ve antrepoların işletilmesine yönelik “Kira Sözleşmeleri” ve

Kullanıcıların Bölge içinde talep edecekleri gemi, liman ve diğer hizmetlerin yapılması

veya kendi sorumluluğunda yaptırılmasını temin edecek “Hizmet Sözleşmelerini”

düzenlemek ve birer örneklerinin gönderildiği Bölge Müdürlüğünce üç işgünü içinde

reddedilmeyen kira sözleşmelerini akdetmek, reddedilenleri müracaatçılara bildirmek ve

akdedilen sözleşmelere istinaden de ücret ve kiralar ile depozitoları peşin olarak tahsil

etmek,

1. c) Kullanıcılarla akdedilen sözleşmelerde; kiralanan parsellerde ve diğer yerlerde emniyet

ve sağlık önlemlerinin alınmasına imkan veren, izin alınmaksızın herhangi bir değişiklik

yapılmasını engelleyen, depo, ambar, hangar ve antrepolarda ve diğer yerlerde Bölge ile

ilgili mevzuatta belirtilen veya tebliğ ya da genelgelerle duyurulan çalışma şekil ve

hususlarının dışına çıkılmasını önleyen ve dolayısıyla Bölge düzeninin titizlikle

korunmasını sağlayan hükümlere yer vermek,

22. d) (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Bölge Müdürlüğü, liman,

hava meydanı, gümrük, güvenlik teşkilatları ve diğer kamu birimlerine Kullanıcılar

tarafından verilmesi gereken bilgi ve belgelerin zamanında temin edilememesi

durumunda, ilgili birimlerin taleplerine istinaden gerekli koordinasyonu sağlayarak söz

konusu bilgi ve belgelerin teminine yardımcı olmak,

1. e) Elektrik, su, gaz ve akaryakıt teminine ve haberleşme hizmetlerini kesintisiz sağlamaya

yönelik tedbirleri almak ve ilgili kamu ve özel kuruluşlarla bu konuda koordinasyonu

sağlayarak ücretlerin tahsili ve ilgili birimlere tediyesini sağlayıcı düzenlemeler yapmak,

1. f) Bölgede yangın tehlikelerine karşı, Kullanıcıların kiraladığı tüm tesis ve binaların

sigortasını yaptırtmak, yangın önleme ve su boşaltma ekipmanları ile yeterli ölçüde

itfaiye araç ve gereçlerinin hazır bulundurulması, genel güvenlik önlemlerinin aldırılması,

iş ve diğer kazalarda yaralanma veya ani hastalanma hallerinde gerekecek ilk

müdahale, yardım ve cankurtaran teşkilatının kurulması hususlarında yerel kamu

kuruluşlarıyla gerekli koordinasyonu sağlamak,

1. g) Bölgenin alt ve üstyapılarına zarar verenleri tespit etmek ve bu zararları tazmin

ettirmek,

1. h) Bölge içinde ihtiyaç duyulan ulaşım ve taşıma taleplerini karşılamak, planlanan park ve

yeşil alanları oluşturmak, bakım ve korunmalarını sağlamak, umumun ihtiyaçlarına

cevap verecek lokanta, kafeterya, büfe ve benzeri yerleri organize etmek, işletmek veya

işlettirmek ve sahanın tüm temizlik ve genel sağlık konularını çözümlemek.

Kullanıcılar ile İlişkiler

Madde 27–(Değişik,17.08.2002 tarih ve 24849 sayılı Resmi Gazete)

Kullanıcılar, Bölgedeki faaliyetleri dolayısıyla yapılmasını istedikleri işlerle ilgili olarak “Serbest

Bölge İşlem Formu”nu doldurarak Bölge Müdürlüğü’ne vermek ve Özel Hesaba ödenmesi gereken ücreti

bölge gelirlerinin toplanması amacıyla açılmış olan özel hesabın bulunduğu bankalara ödeyip, aldıkları iki

makbuz kopyasından birini Bölge Müdürlüğüne verilen “Serbest Bölge İşlem Formu” nüshasına ekleyerek

İşletici veya B.K.İ. yetkililerine teslim etmek suretiyle, müracaatlarını yaparlar. Özel Hesab’a ödeme

olmadığı hallerde “Serbest Bölge İşlem Formu”nun kalan nüshalarının Bölge Müdürlüğünden alınıp, İşletici

veya B.K.İ. yetkililerine verilmesiyle müracaat işlemi tamamlanır.

“Serbest Bölge İşlem Formu”, Kullanıcı ile İşletici veya B.K.İ. arasındaki iş ilişkisini belirtilen,

hizmet sözleşmesi niteliğine haiz olup, İşletici veya B.K.İ. yetkililerince bu formun imzalanarak bir

nüshasının Kullanıcıya verilmesiyle sözleşme akdedilmiş olur.

Kullanıcılar, Bölgeye gelen ve giden veya Bölgede bulunan mallar için ihtiyaç duydukları yükleme,

boşaltma, taşıma, istifleme ve diğer hizmetlerini ücreti karşılığında İşleticiye veya B.K.İ.’ne yaptırırlar.

Kullanıcıların Bölgedeki faaliyetleri nedeniyle ihtiyaç duydukları araç, gereç ve ekipmanları İşletici veya

B.K.İ. sağlayamadığı takdirde Kullanıcılar, Bölge Müdürlüğünün izni ve İşletici veya B.K.İ.’nin

11

koordinasyonu dahilinde, aynı Bölgede faaliyette bulunan diğer Kullanıcılardan da temin edebilirler.

İşletici veya B.K.İ. bu hizmetlerden dolayı Kullanıcıya bizzat yaptığı koordinasyon hizmeti karşılığında

koordinasyon ücreti dışında başka ücret talep edemez.

Kullanıcının “Serbest Bölge İşlem Formu”, kamu veya özel bir kuruluş tarafından yerine

getirilmesi gereken bir hizmet talebini kapsıyorsa, özel kuruluş tarafından yerine getirilecek işler için

Bölge Müdürlüğünden ön izin alınmak kaydıyla, hizmet ücretinin İşletici veya B.K.İ. veznesine ödenmesi

ve alınan iki makbuz kopyasından birinin Bölge Müdürlüğünden getirilen “Serbest Bölge İşlem Formu”

nüshasına eklenmek üzere, İşletici veya B.K.İ. yetkilisine verilir.

İşletici veya B.K.İ. tarafından yürütülen hizmetlere ilişkin tarifeler ve esaslar Genel Müdürlük

tarafından belirlenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Gümrük ve Vergi Muafiyeti ile Teşvikler

Gümrük Muafiyeti

Madde 28–(Mülga, 03.05.2005 tarih ve 25804 sayılı Resmi Gazete)

Vergi ve Diğer Teşvikler

Madde 29– (Mülga, 03.05.2005 tarih ve 25804 sayılı Resmi Gazete)

ÜÇÜNCÜ KISIM

BÖLGEDEKİ MALLAR, KİRA VE HİZMET SÖZLEŞMELERİ VE TARİFELER

BİRİNCİ BÖLÜM

İhraç ve İthal Olunan Mallar ve Transit Mal Taşımacılığı

İhraç Edilen Mallar

Madde 30– (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Türkiye’den Bölgeye sevkedilen mallar, dışticaret rejimine tabi tutulur ve bu rejime göre ihraç

edilmiş sayılır. Bölge ile diğer ülkeler ve Serbest Bölgeler arasında dışticaret rejimi uygulanmaz. Bölgeden

yurtdışına mal gönderilmesi ve hizmet verilmesi serbesttir.

Bölgeden yurt dışına ve Türkiye’ye daha ileri derecede işlem görmek üzere mal gönderilebilir.

Bir parti olarak toplam fatura bedeli 5.000 ABD Doları veya karşılığı Türk Lirasını geçmemek

üzere Bölge Müdürlüğü veya Bölge Müdürlüğü onayı ile İşletici, B.K.İ. ya da Kullanıcı tarafından Bölgeye

getirilen Türkiye çıkışlı mallar, isteğe bağlı olarak ihracat işlemine tabi tutulmayabilir.

Serbest Bölgeler, Avrupa Birliği’ne tam üyeliğin gerçekleşeceği tarihe kadar, gümrük rejimleri

açısından Türkiye Gümrük Bölgesi dışında, menşe hükümlerinin uygulanması bakımından ise Türkiye

Gümrük Bölgesi sayılır.

Bölgelerden çıkartılan mallara ilişkin menşe ve statü belgeleri Gümrük Mevzuatı ile uluslararası

anlaşma hükümleri çerçevesinde, üyelik şartı aranmaksızın mevzuatın öngördüğü mercilerce düzenlenir

ve onaylanır. Bu belgeler Serbest Bölge Gümrük İdarelerince vize edilir.

İthal Edilen Mallar ve Transit/Aktarma Mal Taşımacılığı

Madde 31– Bölgeden, Türkiye’ye sevke dilen mallar dış ticaret rejimine tabi tutulur ve bu rejime

göre ithal edilmiş sayılır. Bölge ile diğer ülkeler ve Serbest Bölgeler arasında dış ticaret rejimi

uygulanmaz.

Transit/Aktarma taşımaya tabi malların Bölgeye giriş ve çıkışı Bölge Müdürlüğünün izniyle yapılır.

Yabancı bir memleketten başka bir yabancı memlekete veya Türkiye’den yabancı bir memlekete

gitmek ya da yabancı bir memleketten Türkiye’ye gelmek üzere Bölgeden geçen/geçirilen eşya, Bölgede

“Transit” halinde sayılır. Transit olarak geçen/geçirilen eşyanın, Serbest Bölgede aktarma edilmesi,

karaya çıkarılması veya bir süre kalması transit halini değiştirmez.

12

Yabancı bir ülkeden deniz, hava, demiryolu ve karayoluyla Serbest Bölge limanına getirilen

eşyanın, deniz yoluyla yabancı bir limana veya diğer bir Serbest Bölge limanına sevki “Aktarma” sayılır.

İKİNCİ BÖLÜM

Bölgeye Mal Giriş ve Çıkışı

Bölgeye Getirilmesi Yasak Olan veya Özel Düzenek/Yapı Gerektiren Mallar

Madde 32- ( Değişik; 27.03.2001 tarih ve 24355 sayılı Resmi Gazete)

(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Ateşli silahlar ve bunların

mühimmatının, radyoaktif maddelerin, tehlikeli ve zehirli atıklar ile Müsteşarlıkça belirlenen diğer malların

Bölgelere getirilmesi yasaktır.

Parlayıcı, patlayıcı, yanıcı, yanmayı artırıcı veya birarada bulunduğu mallar için tehlikeli olan

maddeler özel düzenek veya yapıların bulunması şartıyla bölgelere getirilebilir.

Uyuşturucu maddeler, psikotrop maddeler ve bunlarla ilgili kimyasal maddeler ile bunların

müstahzarlarının serbest bölgelere giriş ve çıkışı Sağlık Bakanlığının uyguladığı ulusal ve uluslararası

mevzuat hükümlerine tabidir.

Malların Bölgeye Girişi ve Çıkışı

Madde 33– Malların Bölgeye girişi ve çıkışı ile ilgili usül ve esaslar Genel Müdürlükçe çıkarılacak

genelge/tebliğlerle düzenlenir.

Bölge ile Diğer Varış Yerleri Arası Mal Akımı

Madde 34– Serbest Bölge adresli olduğu halde herhangi bir nedenle Bölgeye dahil olmayan bir

yere boşaltılan mallar veya Bölgeye ait olmayan bir varış yerine adres edilmiş, fakat Bölgeye dahil bir

yere boşaltılan mallar, adres edildikleri varış yerlerine Gümrük İdaresinin gözetim ve denetimi altında en

seri şekilde gönderilir. Ancak Bölge adres verilerek gönderilen mallar en kısa zamanda Serbest Bölgeye

intikal ettirilir. Ancak, serbest bölge adresli malların Bölgeye gelip, yer olmaması nedeniyle Gümrük

antreposuna veya bir başka yere depolanması halinde, geçici kabulle yurtiçine satıldığında veya sair

şekilde yurtiçine sokulduğunda ya da yurtdışına gönderildiğinde bu mallar serbest bölge hükümlerine tabi

olur. Bölge depolarının yeterli olmasıyla bu uygulamaya son verilir.

Bölge içerisindeki eşyanın yükleme, boşaltma, nakletme, ve sair işlemleri için gerekli ekipman,

araç ve gereçlerin geçici olarak Bölgeye sokulmasına, Bölge Müdürlüğünün yazılı talebi doğrultusunda,

Gümrük Muhafaza Müdürlüğünce tutulan “Giriş-Çıkış Defteri”ne kaydı suretiyle Gümrük İdaresince izin

verilir.

Serbest Bölge adresli veya çıkışlı olup, deniz yoluyla gelen veya giden eşyanın, Bölgenin denize

rıhtımı olmaması veya limanı olmasına rağmen yakın bir limandan getirilmesi veya götürülmesi

durumunda Bölge ile olan bağlantısı, Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğünce tescilli ve Bölge Müdürlüğünce

tanzim ve tescilli “Serbest Bölge İşlem Formu”na istinaden ve “Transit Beyannamesi” düzenlenmesine

gerek kalmadan, Gümrük İdaresince görevlendirilecek memurun refakatinde gemiden doğrudan Bölgeye

alınmasıyla veya Bölgeden gemiye götürülmesiyle sağlanır. Geminin bulunduğu yer ile Bölge arasındaki

koridor, Serbest Bölge olarak addedilir. Bir Serbest Bölgenin fiziki olarak ayrılmış olan kısımları arasındaki

mal sevkiyatı gümrük gözetiminde yapılır.

Havaalanları içi veya sınırındaki serbest bölgelere havayoluyla gelen-giden tehlikeli maddelerin

özel kaplar içerisinde getirilerek apronda bekletilmeksizin hazır bulundurulacak araçlar ile Serbest Bölge

hava aracına aktarılması için B.K.İ. veya İşletici, Havaalanı ve Gümrük İdareleri ile gerekli koordinasyonu

sağlar.

Malların Satılması veya Devri

Madde 35– Kullanıcılar, Bölgeden yurtdışına veya Türkiye’ye toptan satış yaparlar. Kullanıcılar ve

Bölgede depo kiralayan firmalar, Bölge Müdürlüğüne yazılı olarak bildirmek kaydıyla, aynı Bölgedeki diğer

Kullanıcılara toptan satış yapabilir veya mallarını toptan devredebilirler.

Fıkra 2 (Mülga; 20.07.1995 tarih ve 22349 sayılı Resmi Gazete)

Bölgedeki Mallardan Sorumluluk

Madde 36– Bölgede faaliyette bulunan Kullanıcılar, mallarındaki kayıp ya da sayı, çeşit ve ağırlık

bakımından meydana gelen noksanlık ile mal kalitesindeki değişikliklerden dolayı Bölge Müdürlüğüne

karşı sorumludurlar. Kullanıcılar, malların tabiatından ileri gelen bir kayıp ve noksanlığın varlığını veya

mücbir sebepten dolayı bu farklılığın doğduğunu kanıtlamaları halinde bu sorumluluk ortadan kalkar.

13

Bölgedeki mallarda; normal işlemler, tabii aşınma, fire veya benzeri nedenler dışında, bir

eksikliğin veya sebebi açıklanamayan bir fazlalığın tesbit edilmesi halinde, ilgili Kullanıcı, İşletici veya

B.K.İ. bu durumu Bölge Müdürlüğüne yazılı olarak bildirir ve gerekli yükümlülükleri yerine getirir.

İmha Edilmesi Gerekli Olan Mallar ve Atıklar

Madde 37– (Değişik,29.06.2003 tarih ve 25153 sayılı Resmi Gazete)

Kullanım süresinin dolması, eskime, bozulma, çürüme vb. nedenlerle bölge dışına çıkarılması

gerektiği veya diğer kullanıcıların mallarına zarar verici olduğu ya da sağlık kurallarıyla bağdaşmadığı

Bölge Müdürlüğü’nce tespit edilen malların bölgede veya bölge dışında imhasına Bölge Müdürlüğü

başkanlığında, Gümrük ve Gümrük Muhafaza Müdürlükleri, Çevre Bakanlığı ile İşletici veya B.K.İ.

yetkilileri ve gerektiğinde Bölge Müdürlüğünce tayin edilecek ve mallar üzerinde ihtisası olan bir eksperin

de bulunduğu komisyon tarafından karar verilir.

Komisyon tarafından imhasına karar verilen bu malların imhası Bölge Müdürlüğünce kullanıcıdan

yazılı olarak talep edilir. Bu talebin, tebliğ edildiği tarihten itibaren 24 saat içinde yerine getirilmeye

başlanılması esastır.

Malların imha işlemine kullanıcı tarafından başlanılmaması halinde, imha işlemi İşletici veya

B.K.İ. tarafından yürütülür. Yapılan tüm masraflar için kullanıcıya rüc’u edilir, yapılan masrafların kullanıcı

tarafından ödenmemesi halinde Yönetmeliğin 14/a maddesine göre kullanıcının ticari işlemleri durdurulur.

Bölge içerisinde imha yeri bulunmaması durumunda bu mallar imha edilmek üzere İşletici veya

B.K.İ.nce, veya kullanıcı tarafından Gümrük İdaresi görevlilerinin gözetimi altında ayniyat kontrolü

yapılmak suretiyle bölge dışındaki temizlik hizmetiyle ilgili kamu görevlilerine veya bu işi yapan özel

kişilere imha edilmek üzere teslim edilir. İmha edilen mallar kullanıcının envanter kayıtlarından silinir.

Bölgedeki faaliyetler sonucu ortaya çıkan atıkların bölge dışına çıkarılmasına, Bölge

Müdürlüğü’nün başkanlığında Gümrük ve Gümrük Muhafaza Müdürlükleri, Çevre Bakanlığı, İşletici veya

B.K.İ. temsilcilerinden oluşturulan bir komisyon tarafından karar verilir. Bölgeden çıkarılmaları uygun

görülen atıklar (kap, ambalaj maddeleri, hurdalar, çöpler, evsel nitelikli atıklar v.b.) İşletici veya B.K.İ.

yetkililerince, Gümrük İdaresi görevlilerinin gözetimi altında bölge dışındaki temizlik hizmetleriyle görevli

kamu görevlilerine veya bu işi yapan özel kişilere teslim edilir. Şayet bu yetkililerce, atıkların bölgeden

uzaklaştırılması için bir ücret talep edilirse, bu ücretler ilgili kullanıcılar tarafından ödenir. Söz konusu

maddelerin imhasının gerekli olması halinde yukarıdaki fıkralarda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde

imha işlemi gerçekleştirilir.

(Ek fıkra, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Limanı olan ve/veya tersane

işletmeciliği bulunan bölgelerde gemilerden atıkların alınması ve bertaraf edilmesi Gemilerden Atık

Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri gereğince yapılır.

(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Tehlikeli atıklar ise tehlikeli

atıkların kontrolüne ilişkin mevzuat hükümlerine göre tasfiyeye tabi tutulur.

Terk Edilmiş ve Dağınık Mallar

Madde 38– Bölgede, hiç bir Kullanıcıya ait olmayan parsellere bırakılmış veya terk edilmiş

mallar, Bölge Müdürlüğünün gözetim ve denetimi altında İşletici veya B.K.İ. tarafından toplatılarak, bu

konuda tutulacak kayıt defterine işlenir ve Yönetmeliğin 52’nci maddesine göre tasfiye edilir.

Yükleme, boşaltma, taşıma ve sair işlemler esnasında ambalajlarından dağılmış, dökülmüş ve

tekrar ambalajlanmasından sonra arta kalan sahibi belli dağınık mallar, İşletici veya B.K.İ. tarafından,

toplama, süpürme ve tekrar ambalajlama masrafları Kullanıcı tarafından ödendiği takdirde, sahiplerine

teslim edilir. Aksi halde terk edilmiş mal işlemine tabi tutulur.

Hasarlı Mallar

Madde 39– Gerek Bölgeye sokulurken veya Bölgeden çıkartılırken ve gerekse Bölge içinde

işleme tabi tutulurken, hasarlı ambalajda bulunduğu veya kurcalanmış olduğu tesbit edilen şüpheli mallar

için Bölge Müdürlüğünce, İşletici veya B.K.İ.’nin yükleme boşaltma işlerini yapan kişi veya kuruluş

yetkilileri ile gemi kaptanı, acenta ve nakliyecinin veya temsilcilerinin bulunduğu üç kişilik bir komisyon

oluşturularak, mallar sınıflandırılır, sayılır veya tartılır ve tekrar ambalajlanır. Bu komisyona, malların

nakliye sigortasını yapan sigortacı veya temsilcisi de katılabilir. Durum, bir tutanakla tesbit edilerek,

Bölge Müdürlüğüne bildirilir. Tutanakta, mallarda tesbit edilen fazlalık veya eksiklikler belirlenir. Eksiklik

veya fazlalık durumunda, duruma göre gemi kaptanı, acenta, nakliyeci veya kullanıcı, Yönetmeliğin 36’ncı

maddesi hükümleri gereğince sorumlu tutulur. Sahipsiz mallar, terk edilmiş mallar olarak addedilir ve

38’nci madde hükmüne göre işleme tabi tutulurlar.

14

DÖRDÜNCÜ KISIM

ÖZEL HESAP, SERBEST BÖLGE GELİRLERİ, KİRA SÖZLEŞMELERİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Özel Hesap ve Serbest Bölge Gelirleri

Özel Hesap

Madde 40-(Değişik,17.08.2002 tarih ve 24849 sayılı Resmi Gazete)

Özel hesap gelirleri için Müsteşarlık tarafından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde,

Türk Lirası, ABD Doları veya diğer dövizler cinsinden Genel Müdürlük ve her Bölge Müdürlüğü adına ana

hesaplar açtırılır. Ayrıca, Genel Müdürlükçe merkezdeki, bölge müdürlüklerince bölgelerdeki kamu

bankaları öncelikli olmak üzere bankalarda, bölgede banka bulunmaması halinde bölgeye en yakın

mahalde bulunan bankalarda Türk Lirası, ABD Doları veya diğer dövizler cinsinden her gelir kalemi için

özel hesaba ait tali ve gerektiği takdirde geçici hesaplar açtırılır.

(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bölgelerdeki ilgili banka şubelerince yapılan tahsilattan, İşletici veya B.K.İ.’lere Kanunun 7 nci

maddesi kapsamında sözleşmeler gereği günlük olarak yapılan gelir payı aktarmaları ile Kanunun Geçici 4

üncü maddesi gereğince gelir payı ödenen Serbest Bölgelerde B.K.İ.’lerin işletme sözleşmelerindeki gelir

payı kayıplarının karşılanması amacıyla Bölge Müdürlüklerince aylık olarak Yurt dışından bölgeye getirilen

malların CIF değeri üzerinden binde 1, bölgeden Türkiye’ye çıkarılan malların FOB değeri üzerinden binde

9 oranına tekabül eden işlemler üzerinden hesaplanan tutarların, ilgili hesaptan bir sonraki ay sonuna

kadar aktarmaları yapıldıktan sonra bakiye tutarlar beş iş günü içerisinde Türkiye Cumhuriyet Merkez

Bankası nezdindeki hesaplara aktarılır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası hesaplarında toplanan

tutarlardan, Genel Müdürlük talimatına istinaden ilgili Bölge Müdürlüğü hesaplarından gelir payları

aktarımı karşılanamayan tutarların ilgili B.K.İ.’lere yapılan aktarmaları ile diğer iadeler düşüldükten sonra

kalan tutar, yeni bir talimata gerek kalmaksızın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca hafta sonları

itibarıyla Müsteşarlık merkez ödemelerini yapan merkez saymanlığı hesabına, döviz cinsi gelirler için

bankanın döviz alış kuru esas alınarak yapılacak dönüştürme işlemi sonucunda Türk Lirası olarak yatırılır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca aylık olarak hazırlanan Özel Hesap vaziyet cetvelleri Müsteşarlığa

gönderilir.

Merkez saymanlık hesabına yatırılan meblağın tamamı bütçeye gelir kaydedilir.

Serbest Bölge Gelirleri ve Tahsilat Yapılmayacak Haller

Madde 41–(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Özel hesabın gelirleri ile bu hesaba tahsilat yapılmayacak haller aşağıdaki şekilde

düzenlenmiştir:

1. a) Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen Ruhsatlar ve izin belgeleri

karşılığı tahsil edilecek ücretler:

1) Faaliyet Ruhsatı almak için Genel Müdürlüğe yapılacak müracaatlarda alınacak Faaliyet

Ruhsatı müracaat ücretleri,

2) Faaliyet Ruhsatının kaybedilmesi, yıpranması ve diğer nedenlerle yeniden düzenlenmesi

halinde alınacak ücretler,

3) Açık Alan Kullanma Belgesi almak için Bölge Müdürlüğüne yapılacak müracaatlarda

alınacak ücretler,

4) Depo Kullanma Belgesi almak için Bölge Müdürlüğüne yapılacak müracaatlarda alınacak

ücretler,

5) Giriş İzin Belgesinin düzenlenmesi karşılığında alınacak ücretler ile bu belgenin ve Özel İzin

Belgesinin kaybedilmesi nedeniyle yeniden düzenlenmesi durumunda alınacak ücretler,

peşin olarak özel hesaba yatırılır.

1. b) Bölgelerdeki Mal Hareketleri ile Fason İmalat, Bakım Onarım ve İleri Derecede İşçilik

Faaliyetlerine İlişkin Özel Hesap Ücretlerine Yönelik Hükümler:

1) İmalatçı Kullanıcılar ile 6/2/2004 öncesi Faaliyet Ruhsatı alan Kullanıcılar tarafından

gerçekleştirilecek mal hareketlerinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

1. a) Yurtdışından bölgeye getirilen malların CIF değeri üzerinden binde 1, Bölgeden

Türkiye’ye çıkarılan malların FOB değerleri üzerinden binde 9 oranında Özel Hesap Ücreti

alınır.

15

1. b) Bölge içi mal satışlarından, imha/tasfiye veya lisanslı bertaraf tesislerine teslim

edilmek üzere Bölgeden çıkarılan ve tahlil/numune amacıyla bedelsiz olarak getirilen

veya götürülen mallardan, Özel Hesap Ücreti alınmaz.

1. c) Kapalı alan inşaatının tamamlanması, ek yatırım yapılması, üretim konusunda

Faaliyet Ruhsatı sahibi Kullanıcıların üretimde kullanacakları yatırım mallarının girişi,

makine ve teçhizatın yenilenmesine ilişkin mal girişleri veya kapasite artırımına yönelik

yeni makine, teçhizat ve ofis makineleri girişi yatırım ve tesis safhasında yapılan mal

girişi olarak kabul edilir. Yatırım ve tesis safhasında kullanılmak üzere veya tevsi ve

kapasite artırmak amacıyla yurtdışından veya Bölge içinden satın alınan bu mallardan

Özel Hesap Ücreti alınmaz. Yatırım ve tesis kapsamında Özel Hesap açısından mal

girişlerine ilişkin denetim Bölge Müdürlüğünce yapılır.

1. d) Yatırım ve tesis safhasında veya tevsi ve kapasite artırmak amacıyla, yurtdışından

Bölgeye getirilen malların ticarete konu edilerek, bunların Bölgeden yurt dışına

çıkarılması, Bölge içinde başka bir Kullanıcıya satılması veya başka bir Serbest Bölgeye

gönderilmesi durumunda satış bedeli üzerinden binde 1, Türkiye’ye çıkışı halinde ise

faturada yer alan FOB satış bedeli üzerinden alınacak binde 1 Özel Hesap Ücretini

müteakip aynı bedel üzerinden binde 9 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.

1. e) Bölgedeki bina, tesis ve demirbaşların bakım-onarım veya tamirinde kullanılmak

üzere Kullanıcının kendisine ait olmayan ve yurtdışından bölgelere geçici olarak getirilen

araç, gereç ve ekipmanların 58 inci maddede belirtilen 12 aylık süre içerisinde bölge

dışına çıkarılmaması halinde bu malların CIF değeri üzerinden binde 1 oranında Özel

Hesap Ücreti alınır.

1. f) Sergilenmek, fuarlarda teşhir edilmek üzere bölgeden Türkiye’ye geçici olarak mal

gönderilmesi, yurt içinden getirilen bir malın evsafına uygun olmaması veya bozuk

çıkması gibi nedenlerle değiştirilmek ya da tamir edilmek üzere mahrecine iade edilmesi

halinde Özel Hesap Ücreti alınmaz. Ancak 58 nci madde gereğince Türkiye’ye çıkarılacak

mallardan binde 9 oranında teminat alınır. Söz konusu malların 12 ay içerisinde bölgeye

getirilmemesi halinde, bu teminatlar çözülerek Özel Hesaba gelir kaydedilir.

1. g) Özel Hesap Ücreti ödenerek yurt dışından bölgeye getirilen bir malın evsafına uygun

olmaması veya bozuk çıkması gibi nedenlerle kesin olarak mahrecine iade edilmesi

halinde, alınmış olan Özel Hesap Ücreti Kullanıcının bir sonraki işleminde mahsup edilir.

Mahsup edilememesi halinde kanuni süresi içerisinde iade edilir. Söz konusu malın

mahrecine kesin olarak iade edilmeyip değiştirilmesi veya tamir görmesi sonrasında

Bölgeye geri getirilmesi durumunda Özel Hesap Ücreti alınmaz.

1. h) Sergilenmek, fuarlarda teşhir edilmek üzere bölgeden yurtdışına geçici olarak

gönderilen malın Bölgeye geri getirilmesi durumunda Özel Hesap Ücreti alınmaz.

1. i) Bölgeden yurt dışına veya yurt içine satılan malın herhangi bir nedenle kesin olarak

iade edilmesi durumunda Özel Hesap Ücreti alınmaz. Özel Hesap Ücreti alınmış ise

Kullanıcının bir sonraki işleminde mahsup edilir. Mahsup edilememesi halinde kanuni

süresi içerisinde iade edilir.

2) 6/2/2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı alan imalatçı Kullanıcıların dışındaki Kullanıcılar

ile bu tarihten önce ruhsat almış olup da 6/2/2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı süresini

uzatan imalatçı Kullanıcılar dışındaki Kullanıcılar tarafından gerçekleştirilecek mal hareketlerinde

aşağıdaki esaslar uygulanır:

1. a) Bu Kullanıcılar tarafından, yurt dışından bölgeye getirilen ve/veya bölgeden

Türkiye’ye çıkarılan mallardan Özel Hesap Ücreti alınmaz.

1. b) Bu Kullanıcılar tarafından, yatırım ve tesis safhasında veya tevsi ve kapasite

artırmak amacıyla getirilenler de dahil olmak üzere yurt dışından getirilerek bölge içinde

satılan malların CIF değeri üzerinden binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.

3) Hem üretim hem de 6/2/2004 tarihinden sonra alım-satım ruhsatı alan Kullanıcılar

tarafından gerçekleştirilecek mal hareketlerinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

1. a) Üretim ruhsatı kapsamında Türkiye’den veya yurt dışından getirdiği mallardan

ürettiği ürünlerini kendi bünyesinde bulunan alım-satım ruhsatı kapsamına devretmesi

ve alım-satım ruhsatı kapsamında yurt içine satması halinde, yurt içine satılan malların

FOB değerleri üzerinden binde 9 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.

1. b) Alım-satım ruhsatı kapsamında binde 1 oranında ücret ödemeden yurt dışından

getirdiği malı, kendi bünyesinde bulunan üretim ruhsatı kapsamına devretmesi halinde,

bu malların CIF değeri üzerinden binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.

16

4) Fason imalat ile bakım-onarım faaliyetleri ve ileri derecede işçilik işlemlerinde aşağıdaki

esaslar uygulanır:

1. a) Kullanıcının kendisine ait olan mallar için bölge dışında fason imalat veya ileri

derecede işçilik işlemleri yaptırması halinde bu işlemlerden katma değer üzerinden binde

1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır. Ancak 58 inci madde gereğince Türkiye’ye

çıkarılacak mallardan binde 9 oranında teminat alınır. Teminat alınan malların 12 ay

içerisinde bölgeye getirilmemesi halinde bu teminatlar çözülerek Özel Hesaba gelir

kaydedilir.

1. b) Kullanıcının kendisine ait olmayan, fason imalat, bakım-onarım faaliyetleri ve ileri

derecede işçilik işlemleri amacıyla bölgeye geçici olarak getirdiği malların bölgeye giriş

ve çıkışında Özel Hesap Ücreti alınmaz. Söz konusu malların bölgede işçilik gördükten

sonra bölgeden nihai çıkışında bölgede yaratılan katma değer üzerinden binde 1

oranında Özel Hesap Ücreti alınır. Ancak belirtilen kapsamdaki mallardan kullanıcıların

yurtdışından getirerek fason imalat, bakım-onarım faaliyetleri ve ileri derecede işçilik

işlemleri için Türkiye’ye çıkaracağı mallardan 58 inci madde gereğince binde 9 oranında

teminat alınır. Teminat alınan malların 12 ay içerisinde bölgeye getirilmemesi halinde bu

teminatlar çözülerek Özel Hesaba gelir kaydedilir.

1. c) Kullanıcı firmalar arasında gerçekleşen ticaret kapsamında, fason imalat, bakımonarım

faaliyetleri ve ileri derecede işçilik işlemleri neticesinde bölgede yaratılan katma

değer üzerinden binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.

1. c) Serbest bölgeyi işleten gerçek veya tüzel kişilerle yapılacak sözleşmeler uyarınca tahsil edilecek

Özel Hesap Ücretlerine yönelik hükümler:

1) İşleticilerin yıllık net karları üzerinden alınan sözleşmede belirtilen orandaki kar payları yıl

sonu döviz alış kurundan hesaplanarak ABD Doları cinsinden ait olunan dönemi takip eden yılın

5’inci ayının son iş günü mesai bitimine kadar,

2) İşletici ve B.K.İ.’lerin, bölgenin işletilmesi veya kurulup işletilmesi ile ilgili faaliyetleri sonucu

tahakkuk eden net aylık gelirleri üzerinden yüzde 4 oranında alınacak ücretler, üçer aylık

dönemler itibarıyla Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının 20 nci günü mesai bitimine kadar,

3) Hazine arazisi üzerinde kurulu serbest bölgelerde Faaliyet Ruhsatı verilmesi uygun görülen

gerçek veya tüzel kişilere bina ve tesisler hariç bu bölgelerdeki Hazine taşınmazlarının kiraya

verilmesi halinde, kira bedelleri 8 inci madde kapsamında yapılan kira sözleşmesinde öngörülen

sürelerde işletici veya B.K.İ. tarafından tahsil edilir. Tahsil edilen kira bedellerinin işletici

tarafından yüzde 90’ı, B.K.İ. tarafından yüzde 63’ü işletme veya kuruluş ve işletme

sözleşmelerinde belirtilen süreler içerisinde,

4) Hazineye ait bina ve tesisler ile Faaliyet Ruhsatının iptali veya süresinin sona ermesiyle

Hazineye intikal eden bina ve tesislerin işletici veya B.K.İ.’ce kiraya verilmesi halinde tahsil

edilen kira bedellerinin işletici veya B.K.İ. tarafından yüzde 90’ı işletme veya kuruluş ve işletme

sözleşmelerinde belirtilen süreler içerisinde,

5) Özel mülkiyete ait arazi üzerinde kurulu serbest bölgelerde B.K.İ.’nin kiraya verdiği arazi ve

işyerlerinin tahsil edilen kira gelirlerinden yüzde 4 aylık gelir payı ve sattığı arazi ve işyerlerinden

elde ettiği net gelirlerden yüzde 4 aylık gelir payı, üçer aylık dönemler itibarıyla Ocak, Nisan,

Temmuz ve Ekim aylarının 20 nci günü mesai bitimine kadar,

6) İşletici, B.K.İ. ve Kullanıcıların Yönetmelik hükümlerine, işletme veya kuruluş ve işletme

sözleşmelerine aykırı olarak taahhütlerini zamanında veya hiç yerine getirmemeleri halinde tahsil

edilecek cezai şart, masraf ve faizler tahsili müteakiben,

özel hesaba yatırılır.

7) İşletici veya B.K.İ. ayrı Faaliyet Ruhsatı almak ve ayrı muhasebe kayıtları tutmak kaydıyla

Hazine arazisi üzerinde yaptığı veya yaptırdığı bina ve tesisleri kiraya vermek veya bölgede

yapılması öngörülen faaliyet konularında faaliyet gösteren kuruluşlara ortak olmak suretiyle elde

ettikleri gelirlerden özel hesaba herhangi bir pay ödemez.

1. d) Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen diğer gelirler:

1) Satın alma ve satışlar nedeniyle yapılan sözleşmelerde belirtilen cezai şart, masraf ve

faizler,

2) Genel Müdürlük veya Bölge Müdürlüklerince bastırılan ve satış yoluyla dağıtımına karar

verilen her nevi basılı kağıt veya yayınların bedeli,

17

3) Bölge Müdürlüğü tarafından Kullanıcılara kiralanan arazi ve binalardan elde edilecek kira

bedelinin tamamı,

4) Herhangi bir nedenle Hazineye intikal eden menkullerin satışından, gayrimenkullerin

kullanım hakkının süreli olarak devrinden elde edilecek gelirler,

5) Faaliyet Ruhsatı almak için Genel Müdürlüğe yapılan müracaatlarda, Genel Müdürlüğün

uygun görüş yazısından sonra 30 gün içerisinde Faaliyet Ruhsatı almaktan vazgeçilmesi halinde

alınacak ücret,

6) Özel mülkiyete ait arazi üzerinde kurulu serbest bölgelerde bina satışları ve üst yapı kullanım

hakkı devirlerinde alınacak ücretler,

özel hesaba yatırılır.

7) Hizmet, Bankacılık ve Sigortacılık Faaliyetlerine İlişkin Özel Hesap Ücretlerine Yönelik

Hükümler:

1. a) Hizmet Faaliyetleri:

Bakım-onarım, fason imalat ve ileri derecede işçilik işlemleri hariç olmak üzere, 6/2/2004

tarihinden önce Faaliyet Ruhsatı alan Kullanıcıların bölge içi ve bölge dışına hizmet teslimlerinde

binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır. 6/2/2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı alan

imalatçı Kullanıcıların dışındaki Kullanıcılar ile bu tarihten önce ruhsat almış olup da 6/2/2004

tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı süresini uzatan imalatçı Kullanıcılar dışındaki Kullanıcılar

tarafından yapılan hizmet teslimlerinde Özel Hesap Ücreti alınmaz.

1. b) Bankacılık ve Sigortacılık Faaliyetleri:

6/2/2004 tarihinden önce Faaliyet Ruhsatı alan bankaların ve sigorta kuruluşlarının faaliyetleri

nedeniyle elde ettikleri gelirlerinden yapmış oldukları bütün muameleler nedeniyle kendi lehlerine

nakden veya hesaben tahakkuk eden paralardan üçer aylık dönemler itibariyle Ocak, Nisan,

Temmuz ve Ekim aylarının 20’nci günü mesai bitimine kadar binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti

alınır. 6/2/2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı alan banka ve sigorta kuruluşları ile bu

tarihten önce ruhsat almış olup da 6/2/2004’ten sonra Faaliyet Ruhsatı süresini uzatan banka ve

sigorta kuruluşlarından bu ücret alınmaz.

Özel Hesap Ücretleri Bölge Müdürlüklerince hiçbir suretle kasaya gelir tahsil edilemez. Tüm gelir

tahsilatları bankalar nezdinde açılan hesaplar aracılığı ile yapılır.

Özel Hesap Gelirlerinin İadesi

Madde 42- (Değişik,17.08.2002 tarih ve 24849 sayılı Resmi Gazete)

Aşağıdaki hallerde tahsil edilen özel hesap gelirleri iade edilir:

1. a) Faaliyet ruhsatı almak için yapılan müracaatlarda; Genel Müdürlükçe müracaat

değerlendirildikten sonra faaliyet ruhsatı verilmesinin uygun görülmemesi veya Genel

Müdürlüğün uygun görüş yazısından önce firma tarafından müracaattan vazgeçilmesi

halinde yatırılmış olan ücretin tamamı,

22. b) (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Genel Müdürlüğün

uygun görüş yazısından sonra 30 gün içerisinde Faaliyet Ruhsatı almaktan vazgeçilmesi

halinde, 41 inci maddenin (d) bendinin 5 no’lu alt bendinde belirtilen ücretin özel hesaba

yatırılmasını müteakip yatırılmış olan Faaliyet Ruhsatı ücretinin tamamı,

22. c) (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Serbest Bölge

Kullanıcılarından peşin olarak tahsil edilen kira bedellerinden, “Faaliyet Ruhsatı” iptali

nedeniyle kira sözleşmesinin feshedilmesi sonucunda sözleşmeler gereğince iadesi

gereken kira tutarları Kullanıcının aynı konudaki müteakip işleminde mahsup edilmezse,

22. d) (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Fazla veya yanlışlıkla

yatırılan tutarlar ile gerçekleşmeyen işlemlere ait tutarlar, Kullanıcının aynı konudaki

müteakip işlemlerinden mahsup edilmezse, kanuni süresi içerisinde,

iade edilir.

Özel Hesap Gelirlerinin Takip ve Tahsili

Madde 43 – (Değişik, 03.05.2005 tarih ve 25804 sayılı Resmi Gazete)

Özel hesap gelirlerinin 41 inci maddede belirtilen sürelerde kullanıcı, İşletici veya Bölge Kurucuİşleticisi

tarafından ödenmediğinin veya eksik ödendiğinin tespit edilmesi halinde, aşağıdaki esaslara göre

takip ve tahsil işlemi yapılır:

18

1. a) Bu Yönetmeliğin 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin tamamı ile (d)

bendinin (3) üncü ve (4) üncü alt bentlerinde yer alan gelirlerden ödenmeyen döviz

bazındaki tutarlara, Müsteşarlık ile İşletici veya Bölge Kurucu-İşleticisi şirketler arasında

akdedilen işletme sözleşmeleri ile kullanıcılarla yapılan sözleşme ve protokollerde

belirtilen oranlarda gecikme zammı uygulanarak, tebligatın yapıldığı tarihten itibaren 30

gün içerisinde ana para ve gecikme zammı toplamının döviz bazında ödenmesi tebliğ

edilerek ilgililerden istenir.

1. b) Bu Yönetmeliğin 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin tamamı ile (d)

bendinin (3) üncü ve (4) üncü alt bentleri dışında sayılan gelirlerden hiç ödenmeyen

veya eksik ödenen döviz bazındaki tutarlar, vade tarihlerindeki T. C. Merkez Bankası

döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilmek suretiyle 21/7/1953 tarihli ve 6183

sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun belirlediği oranlarda gecikme

zammı uygulanarak, tebligatın yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içerisinde anapara ve

gecikme zammı toplamının Türk Lirası bazında ödenmesi tebliğ edilir ve ilgililerden

istenir.

1. c) İlgililer belirtilen süre içerisinde yapılan tebligata itiraz edebilir, ancak, tebligata itiraz

edilmesi takibatı durdurmaz.

1. d) Tebligatın yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içerisinde yapılan itirazlar Bölge

Müdürlüğünce veya Genel Müdürlükçe, itirazın yapıldığı tarihi takip eden 30 günde

değerlendirilerek karara bağlanır.

1. e) Tebligatın yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içerisinde ilgililer tarafından özel hesaba

ödeme yapılmaması veya eksik ödeme yapılması halinde, ödenmeyen tutarların takip ve

tahsili için, Bölge Müdürlüğünce serbest bölgenin bulunduğu yerdeki vergi dairesine

bildirimde bulunulur.

1. f) Vergi dairesine yapılacak bildirimde;

1) Alacağın ödenmesi için yapılan tebligatın tarihi belirtilir.

2) İlgililerden ödenmesi istenilen alacak tutarı Türk Lirası bazında ise, bu tutarın ana

para ve faizi ayrı ayrı gösterilir. Döviz bazında ödenmesi istenilen tutar ise, verilen

30 günlük sürenin bitim tarihindeki T. C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden

Türk Lirasına çevrilmek suretiyle ana para ve faiz tutarı ayrı ayrı gösterilerek, takip

ve tahsili gereken tutarlardan sadece asli nitelikteki alacaklara gecikme zammı

uygulanacağı bildirilir.

3) Özel hesap gelirlerini ödemeyen gerçek kişi ise nüfus cüzdanının, tüzel kişi ise

Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin, yabancı şahıs ise pasaportunun Bölge

Müdürlüğünce onaylı fotokopisi gönderilir.

4) (Değişik, 16.07.2007 tarih ve 26584 sayılı Resmi Gazete) Vergi dairesince

tahsil edilen ana para ve faiz tutarlarının tamamının bölgelerdeki özel hesap

gelirlerinin tahsilatını yapan bankalar nezdindeki özel hesaba aktarılması için ilgili

hesap numarası belirtilir.

(g) (Değişik, 16.07.2007 tarih ve 26584 sayılı Resmi Gazete) Vergi dairesince

yapılan tahsilatların tamamı bölgeler nezdindeki ilgili bölge müdürlüğünün özel hesabına

tahsilatı takip eden hafta içerisinde aktarılır.”

Gelir Programı

Madde 44 – (Değişik, 03.05.2005 tarih ve 25804 sayılı Resmi Gazete)

Bölge Müdürlüklerince, bir sonraki yıl için hazırlanacak tahmini özel hesap gelirlerine ilişkin

bilgiler en geç haziran ayı sonuna kadar Genel Müdürlüğe intikal ettirilir. Genel Müdürlüğün gelir

tahminleri ile revize işlemleri yapılan Bölge Müdürlükleri tekliflerinden oluşan gelir tahminleri

Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanın onayına sunulur. Bu gelir programının bir örneği Maliye Bakanlığına

gönderilir.

Özel Ödenek Kaydedilen Tutarlardan Yapılacak Harcama Esasları

Madde 45- (Mülga, 03.05.2005 tarih ve 25804 sayılı Resmi Gazete)

İKİNCİ BÖLÜM

Kira Tarifeleri ve Kira Sözleşmeleri

Kira Tarifeleri ve Kira Sözleşmelerinde Yer Alması Gereken Özel Şartlar

Madde 46- (Değişik,17.08.2002 tarih ve 24849 sayılı Resmi Gazete)

Serbest bölgelerde işletici veya B.K.İ. tarafından önerilen kira tarifelerini onaylamaya, artırmaya,

azaltmaya, taksitlendirmeye veya mevcut tarifeler üzerinde değişiklik yapmaya Genel Müdürlük yetkilidir.

Kullanıcılarla İşletici veya B.K.İ. arasında akdedilen kira sözleşmelerinde aşağıdaki şartları içeren

hükümler de yer alır:

19

1. a) Kira sözleşmeleri, Kullanıcıya daha önce verilen “Faaliyet Ruhsatı”nda öngörülen

süreden daha uzun bir süre için akdedilemez. “Faaliyet Ruhsatı” süresinin sona

ermesiyle veya “Faaliyet Ruhsatı” iptaliyle, tarafların birbirlerine feshi ihbarda

bulunmaları suretiyle kira sözleşmeleri feshedilir. Bu takdirde kiradan ve kira

sözleşmesinde belirtilen depozitodan işleyen süreye ait kira, keza yapılması gereken

tamir ve sair giderler indirilerek, bakiye miktar Kullanıcıya iade edilir. Kullanıcının,

borçlu kalması halinde kendisinden tamir veya sair giderlerin tazmini için gerekli kanuni

yollara başvurulur. Kullanıcı, fesih işlemini müteakip bir ay içinde kendisine ait mal ve

eşyaları beraberinde götürmediği takdirde bu mal ve eşyalar, tasfiye işlemine tabi

tutulur.

1. b) Kiralanan parseller üzerinde Kullanıcılar tarafından yaptırılan bina, hangar, depo, ambar,

fabrika gibi bilumum gayrimenkuller; menkuller hariç tutulmak suretiyle, Kullanıcının

“Faaliyet Ruhsatı” süresinin sona ermesiyle birlikte Hazinenin mülkiyetine geçer.

1. c) “Faaliyet Ruhsatı” ve sözleşme sürelerinin hitamında 25’inci madde hükmü uyarınca

işletilmesi B.K.İ.’ne bırakılan parsel ile bunun üzerindeki tesisleri, B.K.İ. aynı Kullanıcıya

tekrar kiralamak isterse, yapılacak sözleşmede parsel ve bina kira birim fiyatları ayrı

ayrı gözönünde tutularak kira tutarı hesaplanır ve tercihli olarak bu Kullanıcıya kiralanır.

1. d) Kullanıcı, kiraladığı parselde yangın ve diğer tehlikelere karşı gerekli önlemleri almak ve

buradaki bina ve tesislerin yangına karşı sigortalarını yaptırmak zorundadır.

1. e) Kullanıcı, kiraladığı yere giren ve çıkan bütün mallardan sorumlu olup, Yönetmelik

hükümlerine uymakla yükümlüdür.

BEŞİNCİ KISIM

KAMBİYO, BANKACILIK, SİGORTACILIK VE DİĞER HİZMETLER

BİRİNCİ BÖLÜM

Kambiyo, Bankacılık ve Sigortacılık Hizmetleri

Kambiyo

Madde 47–

(Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Bölgedeki faaliyetlerle ilgili

olarak mal bedelleri, Özel Hesap, hizmet ve işçi ücretleri ile ikramiyeleri ve kiralara ilişkin ödemeler

dövizle yapılır. Bölgede Türk Lirası ile yapılan ödemeler hakkında 16/8/1985 tarih ve 85/9801 sayılı

Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen esaslar uygulanır.

Bölgede yatırımda bulunan Türkiye dışında yerleşik gerçek ve tüzel kişiler, sermayelerinin nakdi

kısmını döviz olarak getirirler.

Türkiye’de faaliyette bulunan yabancı sermaye kuruluşları veya Türkiye dışında yerleşik gerçek

ve tüzel kişiler, Bölgeye döviz olarak getirdikleri nakdi, ayni ve gayrimaddi haklarla ilgili sermayelerini ve

bunlardan elde ettikleri her türlü kazanç ve iratlarını satış ve/veya tasfiye bedellerini, istediklerinde

Türkiye’nin diğer kesimlerine ve yurtdışına transfer etmekte serbesttirler. Ancak bu kişiler, transfer

edecekleri kıymetleri Bölge Müdürlüğüne bildirmekle ve bu kıymetlerin kendilerine aidiyetlerini tevsik

etmekle yükümlüdürler.

Türkiye’de yerleşik kişilerin Bölgeye ihraç etmiş oldukları nakdi sermayenin ve yatırımlardan elde

edilen her türlü kazanç ve iratların, satış ve/veya tasfiye bedellerinin Türkiye’nin diğer kesimlerine

transferi serbest olup, ayni sermayenin ihracı ise Müsteşarlığın iznine tabidir. Sözkonusu nakdi ve ayni

sermayenin ve yatırımlardan elde edilen her türlü kazanç ve iratların, satış ve/veya tasfiye bedellerinin

yurtdışına ihracı ise serbesttir.

Bankacılık ve Sigortacılık Hizmetleri

Madde 48– Bölgede bulunan banka -kıyı bankacılığı hariç- ve sigorta şirketleri genel hükümlere

göre faaliyet gösterirler.

Bölgedeki bankalar, Bölgedeki faaliyetleriyle ilgili olarak öncelikle Kullanıcılara kredi verirler.

20

İKİNCİ BÖLÜM

Yükleme ve Boşaltma Hizmetleri İle Diğer Hizmetler

Yükleme ve Boşaltma Hizmetleri

Madde 49– Bölgeye gelen malların yükleme, boşaltma ve taşıma hizmetleri, İşletici veya B.K.İ.

tarafından yapılır. İşletici veya B.K.İ.’nin olmadığı Bölgelerde bu hizmetler Bölge Müdürlüğünün bilgisi

dahilinde diğer özel kişi veya kuruluşlara da yaptırılabilir.

Anılan hizmetlerin özel kişi veya kuruluşa yaptırılması halinde, Bölge Müdürlüğü, İşletici veya

B.K.İ. ile bu kişi veya kuruluş arasında bir sözleşme akdedilir. İşletici veya B.K.İ.’nce hazırlanan “Serbest

Bölge Hizmet Tarifesi”, Bölge Müdürlüğünün de görüşü alınarak Genel Müdürlükçe onaylanır. Hizmet

ücretlerinin tahsiline dair usul ve esaslar, bu tarifede belirlenir.

Diğer Hizmetler

Madde 50- (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bölgede sigortacılık, nakliye acenteliği, gümrük müşavirliği, yeminli mali müşavirlik, serbest

muhasebeci mali müşavirlik, serbest muhasebecilik ve eksperlik gibi hizmet faaliyetleri ile Genel

Müdürlükçe uygun görülecek diğer hizmet faaliyetleri, “Faaliyet Ruhsatı” alınarak yürütülebileceği gibi,

Bölge Müdürlüğünden temin edilecek “Giriş İzin Belgesi” ile de yerine getirilebilir.

ALTINCI KISIM

ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER

İtiraz ve Şikayetler

Madde 51– Bölge ile ilgili olarak; ruhsat, izin ve hizmet ile ücretler hakkındaki itiraz ve şikayetler

aşağıdaki şekilde yapılır:

1. a) Ruhsat ve İzin İle İlgili İtiraz ve Şikayetler;

“Faaliyet Ruhsatı”, “Giriş İzin Belgesi” ve “İnşaat Ruhsatı” gibi ruhsat ve izinler

hakkındaki itiraz ve şikayetler Genel Müdürlüğe yapılır.

1. b) Hizmet ve Ücretlerle İlgili İtiraz ve Şikayetler;

Hizmetleri veren İşletici veya B.K.İ. ile ilgili itirazlar Kullanıcılar tarafından itiraz ve

şikayet konusu olaya muttali olunduğu tarihten itibaren en geç üç gün içinde ilgili Bölge

Müdürlüğüne yapılır.

İnceleme konusu yapılan itiraz ve şikayetlerin gerçek ve inandırıcı olduğu kanaatine varılması

üzerine, durum İşletici veya B.K.İ. yetkililerine aksettirilir ve bu husustaki cevaplara ve Müsteşarlık ile

İşletici veya B.K.İ. arasında akdedilen sözleşme hükümlerine göre tekrar incelemesi yapılır. İtiraz ve

şikayetin haklı bulunması halinde yapılan işlemin düzeltilmesi veya yerine getirilmeyen bir hizmet varsa,

bunun yapılması İşletici veya B.K.İ.’den yazılı olarak talep edilir. İşletici veya B.K.İ. tarafından bu uyarıya

uyulmaması halinde, Bölge Müdürlüğünce gerekli önlemler alınır ve durum Müsteşarlığa duyurulur.

İcra ve Tasfiye İşlemleri

Madde 52 – (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Serbest Bölgelerde yapılacak icra işlemleri İcra ve İflas Mevzuatına tabidir.

Faaliyet Ruhsatının iptal edildiği veya süresinin sona erdiğinin Bölge Müdürlüğünce ilgili

kullanıcıya yazılı olarak tebliğ tarihinden itibaren üç ayı geçmemek üzere, Bölge Müdürlüğünce verilecek

süre içerisinde Bölge dışına çıkarılmayan mallar ile Bölgede terk edilen mallar, Bölge Müdürünün

başkanlığında, Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü, Serbest Bölge Gümrük Muhafaza Müdürlüğü,

İşletici/B.K.İ.’den ve gerektiğinde mahalli meslek kuruluşlarından birer görevlinin de katılımıyla

oluşturulacak bir komisyon marifetiyle sayım ve tespiti yapılarak tutanağa bağlanır.

Söz konusu tutanak kapsamındaki mallar, gerektiğinde İşletici/B.K.İ.’nin sağlayacağı taşıma ve

nakliye imkanlarından yararlanılmak suretiyle, tasfiye edilmek üzere Gümrük Müsteşarlığı Tasfiye İşleri

Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı Tasfiye İdarelerine teslim edilir.

İhtilafların Uzlaşma Yoluyla Halli

Madde 53– Kullanıcılar ile İşletici veya B.K.İ. veya Bölgede faaliyet gösteren diğer kişi ve

kuruluşlar arasındaki Toplu İş Sözleşmesi üzerinde çıkacak menfaat uyuşmazlıkları dışında kalan iş

ilişkilerinden doğan ihtilafların halli için, Bölge Müdürlüğüne müracaat edilerek, ihtilaflar uzlaşma yoluyla

çözümlenebilir.

21

İhtilafların Bölge Müdürlüğü nezdinde uzlaşma yoluyla çözümlenmesi halinde, bu durum bir

tutanakla tesbit olunur ve bu tutanağın birer örneği taraflara verilir. Tutanağın bir örneği de Bölge

Müdürlüğünde alıkonulur.

Süre Uzatımı

Madde 54– Yönetmelikle tayin edilmiş sürelere ilişkin hükümlerin uygulanmasında, zorlayıcı

sebepler veya beklenmeyen haller dikkate alınarak, Genel Müdürlükçe tesbit edilecek esas ve usüllere

göre süre değişimi yapılabilir.

Bölgeye Dahil Edilen Yerlerin Düzenlenmesi

Madde 55– Deniz ve hava limanlarında ayrılarak, Bölgeye dahil edilen yerlerin tabi olacağı genel

esaslar için de Yönetmelikteki hükümler uygulanır. Ayrıca bu yerlerin özel şartlarına göre gerekli

görüldüğü hallerde Müsteşarlıkça ilave esaslar belirlenir.

Bilgilendirme Hizmetleri

Madde 56 – Dış ticaret faaliyetlerinin arttırılmasına katkıda bulunmak amacıyla;

– Yabancı müteşebbislerle temasları sağlamak ve geliştirmek,

– Uluslararası istatistiki değerleri aktarmak,

– Know-how, lisans ve işbirliği önerilerine ilişkin bilgi iletmek,

– Sanayileşmiş ülkelerdeki firmalar ve bu ülkelerdeki dış ticaret politikaları hakkında bilgi

aktarımı sağlamak,

gibi konularda yapılabilecek bilgilendirme hizmetleri için, başta uluslararası bilgi bankaları olmak üzere,

çeşitli ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlardan sağlanan veriler, Genel Müdürlükçe Kullanıcılara

iletilebilir.

İşletici veya B.K.İ.’nin Olmadığı Bölgeler

Madde 57– İşletici veya B.K.İ.’nin bulunmadığı Bölgelerde Yönetmelikle verilen görevler, Bölge

Müdürlüklerince yürütülür.

Bekleme Süresi ve Teminat

Madde 58- (Değişik, 22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete)

Bakım-onarım veya tamir gibi nedenlerle bölgeye geçici olarak gelen, Kullanıcının kendisine ait

olmayan mallar ile araç, gereç ve ekipmanlar bölgelerde 12 aydan fazla kalamaz.

Kullanıcıların defter ve belgelerinde kayıtlı demirbaş ve yatırım mallarının bakım-onarım gibi

nedenlerle bölgeden Türkiye’ye geçici olarak çıkarılması sırasında bu malların defter ve belgelerde kayıtlı

değerleri üzerinden binde 9 oranında teminat alınır.

Fason imalat, bakım-onarım ve ileri derecede işlem görmek üzere bölgeden Türkiye’ye çıkarılan

malların FOB değerleri üzerinden binde 9 oranında teminat alınır.

Sergilenmek veya fuarlarda teşhir edilmek üzere bölgeden Türkiye’ye geçici olarak gönderilen

mallar ile Türkiye’den satın alınarak bölgeye getirilen ancak, sipariş ve evsafına uygun olmadığı için

değiştirilmek veya işlem görmek üzere bölgeden Türkiye’ye çıkarılan malların FOB değerleri üzerinden

binde 9 oranında teminat alınır.

Teminat olarak Türk Lirası, döviz, banka teminat mektubu, devlet tahvili ve hazine bonosu kabul

edilir. Türk Lirası ve döviz olarak alınan teminatlar Bölge Müdürlüklerine ait tali hesapların bulunduğu

bankalarda açılan geçici teminat hesaplarında toplanır. Ancak teminat mektubu, devlet tahvili ve hazine

bonosu Bölge Müdürlüğü kasalarında muhafaza edilir. Alınan teminatlar bölge dışına geçici olarak

çıkarılan malların bölgeye girişinde Bölge Müdürlüğünün talimatıyla iade edilir. Teminata bağlanan

malların geri gelmemesi halinde teminat çözülür ve bu tutarlar özel hesaba gelir kaydedilir..

Yürürlükten Kaldırılan Yönetmelikler

Madde 59– Daha önce çıkarılmış olan;

– 12 Ekim 1985 tarih ve 18896 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanan Mersin Serbest

Bölgesi Yönetmeliği ve Antalya Serbest Bölgesi Yönetmeliği,

– 30 Ekim 1988 tarih ve 19974 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanan Ege Serbest Bölgesi

Yönetmeliği,

– 13 Mayıs 1990 tarih ve 20517 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanan İstanbul Atatürk

Hava Limanı Serbest Bölgesi Yönetmeliği,

– 5 Eylül 1990 tarih ve 20626 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanan Adana-Yumurtalık

Serbest Bölgesi Yönetmeliği,

– 12 Şubat 1991 tarih ve 20784 numaralı resmi Gazete’de yayımlanan İstanbul-Trakya

Serbest Bölgesi Yönetmeliği,

22

– 11 Mart 1991 tarih ve 20811 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanan Trabzon Serbest

Bölgesi Yönetmeliği,

yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Hükümler

Geçici Madde 1– Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce B.K.İ. ve İşleticilerle imzalanmış

olan:

– Mersin Serbest Bölgesinin MESBAŞ-Mersin Serbest Bölge İşleticisi A.Ş. tarafından

10.10.1986 tarihinden 10.10.2006 tarihine kadar işletilmesine dair,

– Antalya Serbest Bölgesinin ASBAŞ-Antalya Serbest Bölge İşleticisi A.Ş. tarafından

10.10.1986 tarihinden 10.10.2006 tarihine kadar işletilmesine dair,

– Ege Serbest Bölgesinin ESBAŞ-Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. tarafından

30.10.1989 tarihinden 30.10.2019 tarihine kadar kurulup işletilmesine dair,

– Adana-Yumurtalık Serbest Bölgesinin TAYSEB-Toros Adana Yumurtalık Serbest Bölge

Kurucu ve İşleticisi A.Ş. tarafından 12.12.1990 tarihinden 12.12.2020 tarihine kadar

kurulup işletilmesine dair,

– Trabzon Serbest Bölgesinin TRANSBAŞ-Trabzon Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.

tarafından 10.07.1991 tarihinden 10.07.2010 tarihine kadar kurulup işletilmesine dair,

Sözleşmelerde yer alan lehte hükümler, söz konusu sözleşmelerin süresi sonuna kadar saklıdır.

Geçici Madde 2– Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce alınan “Faaliyet Ruhsatları”nda

yer alan hükümler saklıdır. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar “Faaliyet Ruhsatı” almış olan

Kullanıcılar, talep ettikleri takdirde Yönetmeliğin 11’nci maddesinin 4’üncü ve 5’inci fıkralarındaki

haklardan yararlandırılırlar.

Geçici Madde 3- Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış işlemlere, ilgili

bulundukları Serbest Bölge Yönetmeliğindeki hükümlere göre devam edilir. Bu Yönetmeliğin lehte olan

hükümleri, başlamış olan işlemlere de uygulanır.

Geçici Madde 4 – (22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) 12/11/2008 tarihli ve

5810 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle Kanuna eklenen geçici maddenin yürürlüğe girdiği 25/11/2008

tarihinden önce serbest bölgelerde halen geçerli Faaliyet Ruhsatı bulunan yatırımcı Kullanıcılara kiralanan

arazi, arsa, ve binalardan Hazinenin mülkiyetinde bulunanların ruhsat ve kira süresi, Müsteşarlığa

müracaat edilmesi halinde, Faaliyet Ruhsatı ve kira süresinin başlangıç tarihi esas alınmak suretiyle 49

yıla kadar uzatılabilir.

Yatırımcı Kullanıcıların Faaliyet Ruhsatı süresi, üretim faaliyeti için 45 yıl, diğer faaliyet konuları

için ise 30 yıldır. Kiracı Kullanıcıların Faaliyet Ruhsatı süresi üretim faaliyeti için 20 yıl, diğer faaliyet

konuları için 15 yıldır.

Arazisi Hazineye ait serbest bölgelerde üretim konusu dışında Faaliyet Ruhsatına sahip yatırımcı

Kullanıcıların üretim konulu yeni Faaliyet Ruhsatı alarak veya konu değişikliği yaparak aynı binada üretim

faaliyetinde bulunmaları halinde, bu Faaliyet Ruhsatının süresi 45 yıldır. Üretim konulu Faaliyet

Ruhsatının başlangıç tarihi ilk Faaliyet Ruhsatının başlangıç tarihi olup, bina üretim ruhsatına bağlanır.

Faaliyet Ruhsatı süresi bitmek üzere olan ve ara vermeksizin faaliyetine devam etmek isteyen

Kullanıcılar, Faaliyet Ruhsatı süresi dolmadan önce, Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen esaslar

çerçevesinde müracaat eder. Müracaatın uygun bulunması halinde, Faaliyet Ruhsatının sona erdiği

tarihten itibaren başlamak üzere aynı numarayla yeni bir Faaliyet Ruhsatı düzenlenir. Bu kullanıcıların

Faaliyet Ruhsatı süreleri, yukarıda belirtilen sürelere bağlı olarak, Faaliyet Ruhsatı başlangıç tarihleri esas

alınmak suretiyle hesaplanır.

6/2/2004 öncesi Faaliyet Ruhsatı alan imalatçı Kullanıcılar dışındaki Kullanıcıların bölgelerde

gerçekleştirdikleri faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazançları, 6/2/2004 tarihi itibarıyla faaliyet

ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu

Kullanıcılar, bahse konu sürenin sona ermesi itibarıyla Yönetmeliğin 41 inci maddesinin birinci fıkrasının

(b) bendinin ikinci alt bendi ile (d) bendinin yedinci alt bendinde belirtilen Özel Hesap Ücretindeki

esaslara tabi olurlar. Bu Kullanıcıların 6/2/2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı süresi uzatmaları

halinde bu ruhsatlar Özel Hesap uygulamaları açısından 6/2/2004 tarihinden sonra alınan imalat dışı

ruhsatlarla aynı esaslara tabidir.

Faaliyet Ruhsatı müracaat ücreti, Faaliyet Ruhsatının yeniden düzenlenmesinde uygulanacak

kriterler ve ücretler ile bu madde çerçevesinde Faaliyet Ruhsat sürelerinin uzatılmasına ilişkin usul ve

esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir.”

23

Geçici Madde 5 – (22.04.2010 tarih ve 27560 sayılı Resmi Gazete) Bu Yönetmeliğin 13

üncü maddesinde düzenlenen “Araç Giriş Kartı” ile “Ziyaretçi Araç Giriş Kartı” uygulaması 1/6/2010

tarihinde başlar.

Yürürlük

Madde 60– Maliye Bakanlığı ve Sayıştayın görüşleri alınan bu Yönetmelik Resmi Gazete’de

yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 61– Bu Yönetmelik hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Devlet Bakanı

yürütür.

SERBEST BÖLGELER KANUNU İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE
KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR KANUN

Kanun No. 6772                                                                                                       Kabul Tarihi: 9/2/2017

MADDE 1 – 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiş, ikinci fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkraya aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“Bakanlar Kurulu bu arazi ve tesislerin acele kamulaştırılmasını kararlaştırabilir. Arazi ve tesislerin kamulaştırılmasında kamulaştırma bedelleri ile kamulaştırma işlemlerinin gerektirdiği diğer giderlerin, kamulaştırma talebinde bulunan işletici tarafından karşılanması Bakanlar Kurulunca kararlaştırılabilir.”

“Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile bunlar üzerinde bulunan bina ve tesisler kiralanabilir veya aynı süre ile kullanma izni verilebilir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanımına tahsis edilen arazi ve binalar için Milli Savunma Bakanlığının görüşü alınır. Arazisi özel mülkiyete ait serbest bölgelerde kullanıcı niteliğini haiz olmayan mülk sahipleri, aidat ve benzeri bölge katılım bedelleri bakımından kullanıcılarla aynı mali yükümlülüklere tabidir.”

MADDE 2 – 3218 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasına “Türkiye Gümrük Bölgesinin parçaları olmakla beraber;” ibaresinden sonra gelmek üzere “yer ve sınırları Bakanlar Kurulunca belirlenmiş,” ibaresi eklenmiş ve dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Kanun kapsamında kazançları gelir veya kurumlar vergisinden istisna tutulan kullanıcılar ve işleticiler, yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi dışı teşviklerden yararlandırılır. Bu Kanun kapsamında kazançları gelir veya kurumlar vergisinden istisna tutulmayan kullanıcılar, yatırım ve işletme safhalarında bu Kanun kapsamında yararlanılmayan vergi ve vergi dışı teşviklerden ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yararlandırılır.”

MADDE 3 – 3218 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle ve aynı maddeye ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Ücrete tabi olarak yurt dışından getirilen mallar ile imalatçı kullanıcılar tarafından üretilen malların, bölge içinde satılması ve sonrasında Türkiye’ye çıkarılması hallerinde birinci fıkranın (b) bendi hükmü uyarınca ücret alınır.”

“Bakanlar Kurulu stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlara yönelik olarak bu maddede yer alan oranları bölge, sektör, faaliyet alanı veya yatırım türü itibarıyla sıfıra kadar indirmeye, farklılaştırmaya veya kanuni seviyesine kadar artırmaya yetkilidir.”

MADDE 4 – 3218 sayılı Kanunun 8 inci maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve mevcut ikinci fıkrasında yer alan “Yeni Türk Lirasını” ibaresi “Türk Lirasını” şeklinde değiştirilmiştir.

“Serbest bölgelerde faaliyette bulunan işletmelerde yatırım amaçlı olarak kullanılan makine ve ekipmanın bakım onarım ihtiyaçlarının Türkiye’nin diğer yerlerinde karşılanması, bölge faaliyetleri sonucu ortaya çıkan atık ve hurdaların Türkiye’ye çıkarılması, Türkiye’nin diğer yerlerinde yapılacak film çekim faaliyetlerinde kullanılacak araç-gereç ve ekipmanın bölgeden geçici çıkışı ve benzeri özellik arz eden durumlarda vergi mükellefiyetine ilişkin hükümler hariç olmak üzere, iş ve işlemlerin basitleştirilmesine ilişkin usul ve esaslar Ekonomi Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca müştereken belirlenir.”

MADDE 5 – 3218 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“İşletme sözleşmelerinin yenilenmesi, değiştirilmesi ve süre uzatımı:

EK MADDE 1- İşletme sözleşmesinin sona ermesinden önce, işletici tarafından işletme sözleşmesinde belirtilen taahhütlerin yerine getirilmiş olması ve Ekonomi Bakanlığının geleceğe yönelik yatırım taleplerinin kabul edilmesi halinde; 7 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki gelirlerin artırılması veya Ekonomi Bakanlığının mali yükümlülüklerinin azaltılması bakımından mevcut sözleşmelerdeki hükümler yeniden düzenlenmek suretiyle, sözleşme süresi Ekonomi Bakanlığınca belirlenen süreler itibarıyla uzatılabilir.

Birinci fıkrada yer alan şartların sağlanamaması veya sair nedenlerle işletme sözleşmesi sona erecek serbest bölgelerde, işletme izninin 49 yılı geçmemek üzere yeniden verilmesine ilişkin iş ve işlemlerde Ekonomi Bakanlığınca 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunda düzenlenen usul ve esaslar kıyas yoluyla uygulanır. Bu usule göre belirlenecek kamu kurum veya kuruluşları ile yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişilere, Ekonomi Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile işletme izni verilebilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

İkinci fıkra kapsamında yürütülen çalışmalar tamamlanıncaya kadar geçecek sürede iş ve işlemler Bakanlık tarafından yürütülür.”

MADDE 6 – 3218 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“Yurt dışında bölgeler kurulması:

EK MADDE 2- 3/6/2011 tarihli ve 637 sayılı Ekonomi Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci maddesinde yer alan serbest bölgeler, özel bölgeler, dış ticaret merkezleri ve lojistik merkezlerin yurt dışında kurulacağı ülkeleri belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu bölgelerin, Türkiye’de yerleşik bir şirket eliyle kurulmasına ve işletilmesine Bakanlar Kurulunca izin verilir.

Birinci fıkrada belirtilen bölgelerin kurulmasına, işletilmesine ve tasfiyesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Yurt dışında kurulan bölgelere Türkiye’de yerleşik şirketlerce yapılacak yatırımlara yönelik devlet yardımlarını belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.”

MADDE 7 – 3218 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin ilk cümlesine “elde ettikleri kazançları” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile serbest bölgelerde, bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme, depolama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan ve hizmetin tamamını Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara veren hizmet işletmelerinin, söz konusu hizmetlere konu malların serbest bölgelerden Türkiye’ye herhangi bir şekilde girişi olmaksızın yabancı bir ülkeye gönderilmesi şartıyla bu hizmetlerden elde ettikleri kazançları” ibaresi eklenmiş ve (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) Bu bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az %85’ini yurt dışına ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir. Bu oranı %50’ye kadar indirmeye ve kanuni seviyesine kadar yükseltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bakanlar Kurulu bu yetkiyi, stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlara yönelik olarak, bölge, sektör ya da faaliyet alanı itibarıyla farklılaştırarak veya kademelendirerek kullanabilir. Yıllık satış tutarı bu oranın altında kalan mükelleflerden zamanında tahsil edilmeyen vergiler cezasız olarak, gecikme zammıyla birlikte tahsil edilir.”

MADDE 8 – 3218 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Dış Ticaret Müsteşarlığından” ibaresi “Ekonomi Bakanlığından”, 7 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Dış Ticaret Müsteşarlığı” ibaresi “Ekonomi Bakanlığı” ve aynı maddenin son fıkrası ile geçici 5 inci maddesinde yer alan “Dış Ticaret Müsteşarlığınca” ibaresi “Ekonomi Bakanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 9 – 3218 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 10 – 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (f) fıkrasına “Organize sanayi bölgeleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “, serbest bölgeler” ibaresi eklenmiştir.

MADDE 11 – 18/6/2009 tarihli ve 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 18 inci maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve maddenin beşinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“İhracatın geliştirilmesi ve Türk malı algısının dünya pazarlarında güçlendirilmesini teminen TİM nezdinde oluşturulan Türkiye Tanıtım Grubunun gelirleri, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin onbinde üçüne kadar Bakanlıkça belirlenen oranda kesilen katkı paylarından oluşur. Türkiye Tanıtım Grubunun oluşumu, görev ve faaliyetleri ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.”

MADDE 12 – 5910 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte İhracatçı Birlikleri nezdinde faaliyet göstermekte olan tanıtım gruplarının tasfiyesi ile gelirleri ve diğer hak ve kıymetlerinin Türkiye Tanıtım Grubuna devrine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.”

MADDE 13 – 3/6/2011 tarihli ve 637 sayılı Ekonomi Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 25 inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dokuzuncu fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve onuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(5) Yurtdışı teşkilatına sürekli görevle atanabilmek için bu atamanın yapıldığı tarihte merkez teşkilatı birimlerinde fiilen en az üç yıl görev yapmış olmak zorunludur. Hizmetin gerektirdiği hallerde, Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür ve ek gösterge itibarıyla Genel Müdüre eşdeğer unvanlar için bu süre şartı aranmaz.”

“Bakan, bu süreleri yarısına kadar uzatmaya yetkilidir.”

“(10) Yurtdışında temsil, hizmet ya da görev gereklerini yerine getirmediği değerlendirilen veya dış görev için belirlenen performans ölçütlerini karşılayamayan veya haklarında ceza kovuşturması başlatılan memurlar, sekizinci fıkra uyarınca oluşturulan komisyonun teklifi üzerine Bakan onayı ile merkeze daimi görevle çağrılabilir. Bunlarla ilgili kararname Başbakanlığa gönderilir.”

MADDE 14 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 15 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

23/02/2017